موضوع: آشنایی با آلودگی هوا و صوت

4- عوامل مؤثر بر آلودگي هوا
عواملي كه بر آلودگي هوا تأثير مي*گذارند به شرح ذيل مي*باشند.

1-4-* خصوصيات هواشناسي
پارامترهاي جوي مانند اندازه و جهت باد، ميزانهاي افت اتمسفري ، رطوبت نسبي و غيره يك منطقه، آلودگي هوا را تحت تأثير قرار خواهد داد. باد با حركت افقي آلاينده را حمل و جابجا خواهد نمود.
آلودگي حمل شده توسط سرعت رو به پايين باد. غلظت آلاينده*ها در سطح زمين اساساً به اندازه و جهت باد و ميزان افت بستگي دارد. تغيير درجه حرارت هوا با افزايش ارتفاع سبب حركت نسبتاً سريع آلاينده*ها مي*گردد.

4-4-* روش آزادسازي آلاينده*ها
چگونگي ورود آلاينده*ها و همچنين سرعت آزادسازي آلاينده*ها به اتمسفر بر آلودگي هوا تأثير دارد. آلاينده*ها ممكن است بطور متناوب يا پيوسته يا دوره*اي آزاد شوند يا از يك منبع يا از چندين منبع يا از منابع نقطه*اي و غير نقطه*اي آزاد شوند. همچنين پراكندگي آلاينده*ها به طريقه ورود آنها به اتمسفر بستگي دارد.

1-7-* *بيماريهاي ناشي از آلودگي هوا:
1-1-7-* آمفيزم
اين بيماري در نتيجه انقباض لوله*هاي بونشيال وتخريب كيسه*هاي هوايي توسط آلاينده*ها به وجود مي*آيد و باعث كوتاهي نفس در فرد بيمار مي*شود.

2-1-7-* برونشيت مزمن
از مشخصات اين بيماري* سرفه*هاي پي در پي و جريان خلط مستمر در شخص مبتلا است. مواد آلوده كننده باعث تخريب مژك*هاي مجاري تنفسي*- كه مواد محرك را از ريه خارج مي كنند – شده و در نتيجه سرفه تنها راهي خواهد بود كه ذرات از ريه بيرون رانده شوند. در صورتي كه برونشيت مزمن درمان نشود، منجر به مرگ بيمار خواهد شد.

3-1-7-* حساسيت
مواد آلاينده مي*تواند باعث عكس*العمل*هاي آلرژيكي مختلف از جمله آبريزش بيني، تنگي نفس، خارش پوست، اشك چشم و عسطه*هاي پي در پي شوند.

4-1-7-* آسم
عبارت است از مقاومت مجراي تنفسي در مقابل عبور هوا، دريك حمله آسمي، مجاري تنفسي باريك شده و عبور هواي تنفسي به حداقل مي*رسد و در نتيجه بيمار دچار تنگي نفس مي*شود.
مي*تواند موجب انفاركتوس يا التهاي قلب گردد كه عمدتاً به صورت سينه درد، طپش قلب، تنگي نفس و اختلال در سيستم قلب تظاهر مي*كند.

5-1-7-* سرطان ريه، معده و بيماريهاي قلبي
هر چندكه اين بيماريها مستقيماً و منحصراً مربوط به آلودگي هوا نيست، اما آلودگي هوا يكي از عوامل مهم به وجود آورنده و تشديد كننده آنها به حساب مي*آيد.

آشنایی با آلودگی صوتی و راه های پیشگیری

آستانه درد گوش در ۱۲۰-۱۳۰ دسی بل میباشد، اما آسیب به اعصاب شنوایی از ۸۵ دسی بل آغاز میگردد.

محدودیت های مجاز شدت سروصدا:

۱-برای خواب راحت حداکثر سروصدا ۳۰-۳۵ دسی بل باشد.

۲-حداکثر سروصدای خارج محل مسکونی ۶۰-۶۵ دسی بل باشد.

۳-حداکثر مجازقرارگیری در معرض سروصدا، ۸۵ دسی بل و ۸ ساعت در روز میباشد.

۴-برای گوش حفاظت نشده زمان درمعرض قرار گیری مجاز، با هر ۵ دسی بل افزایش سطح سر و صدای متوسط (۸۵ دسی بل)، به نصف کاهش می یابد. یعنی حداکثر ۸ ساعت برای ۹۰ دسی بل، حداکثر ۴ ساعت برای ۹۵ دسی بل، حداکثر ۲ ساعت برای ۱۰۰ دسی بل و حداکثر ۱۵ دقیقه برای ۱۱۵ دسی بل در ۲۴ ساعت.

۵-هرگونه سروصدای بالای ۱۴۰ دسی بل غیر مجاز است.

۶-برای حفاظت ازگوش مقابل سر وصداهای بالای ۱۰۵ دسی بل بایستی هم ازپلاک گوش و هم از گوشی (همراه با هم) استفاده کرد.

حفاظ های گوش:

۱- پلاک گوش(earplug):داخل کانال گوش قرار میگیرند.

۲-گوشی(earmuff):گوش خارجی را کاملا میپوشانند.

نکته: پلاک گوش و گوشی به میزان ۱۵-۳۰ دسی بل از شدت سروصدا می کاهند.

نکته:قراردادن پنبه در گوش تنها ۵-۷ دسی بل از شدت سر و صدا میکاهد.

تعاریف سر و صدا(noise):

۱-هرگونه صدای ناخواسته و آزار دهنده سر و صدا نامیده میگردد.

۲-امواج صوتی با ارتعاشات نامنظم و فاقد زیر و بم مشخص.

۳-سیگنالهایی که در ردیابی و یا کیفیت سیگنال دیگر تداخل ایجاد میکنند.

۴-سیگنالهای صوتی که بروی سلامت روان و جسم فرد تاثیر منفی بجای میگذارند.

۵-سروصدا یک مسئله ذهنی است. افراد تعاریف متفاوتی از سروصدا دارند. گوش کردن به موسیقی راک برای برخی مفرح و برای برخی افراد آزاردهنده است. هر فرد نیز سطح تحمل متفاوتی نسبت به سروصدا دارد.

منابع تولید سروصدا:

۱-حمل و نقل: هواپیما (فرودگاه)، خودروها، موتورسیکلت ها،راه آهن،مترو.

۲-ماشین آلات:ماشین آلات راه سازی، ساختمان سازی و صنعتی.

۳-سرگرمی: دستگاه های پخش قابل حمل،ا ستریوهای پخش، رادیو، تلویزیون، ادوات موسیقی، کنسرت ها، ورزشگاه ها.

۴-لوازم خانگی و اداری: سیستم تهویه مطبوع، کولر، جاروبرقی، سشوار، پنکه، دستگاه تایپ، چاپگرها.

۵-حیوانات خانگی: سگ و گربه.

۶-ابزارهای برقی: اره برقی، دریل، فرز.

۱-شنوایی: درمعرض مداوم سر و صدا قرار گرفتن باعث از دست رفتن قدرت شنوایی میگردد. از دست رفتن قدرت شنوایی به تدریج صورت گرفته و فاقد درد میباشد، اما متاسفانه اثرات آن دائمی و غیر قابل برگشت است، چراکه سلولهای مویی حلزون گوش قابلیت بازسازی مجدد ندارند. کری و کاهش قدرت شنوایی برخلاف تصور عموم به علت افزایش سن و پیری نبوده، بلکه قرارگیری در معرض سر و صداهای ناهنجار علت اصلی آن میباشد. کاهش قدرت شنوایی، کری، زنگ و وزوز گوش از عوارض سروصدای بلند است.

۲-قلب و عروق:چنانچه فردی بطور مداوم طی ۸ ساعت در معرض سر و صدای بالای ۷۰ دسی بل قرار گیرد، فشار خون وی تا ۵-۱۰ میل مترجیوه افزایش می یابد.افزایش فشار خون، انقباض عروق (به علت استرس و افزایش سطح آدرنالین خون)، افزایش خطر ابتلا به امراض قلبی-عروقی ازعوارض سر و صدا میباشند.

۳- استرس، اضطراب، سردرد، خستگی، زخم معده، سرگیجه، اختلال نعوذ در مردان (به علت انقباض عروق)، انقباضات عضلانی، اختلال در سیستم گوارش، افزایش کلسترول و تعداد گلبولهای سفید خون، افزایش سرعت تنفس، دل درد، تغییر در عملکرد طبیعی غدد درونریز، سوزش سردل (ترش کردن) از دیگر عوارض سروصدا میباشند.

۴- تحریک رفتارهای ضد اجتماعی، خشونت طلبی، افزایش نرخ حوادث کار، مختل شدن رشد شناختی در کودکان، کاهش فراخنای حافظه، اختلالات روانی، تحریک پذیری، پرخاشگری، کاهش تمرکز، کاهش بازده کاری از دیگرعوارض سر و صدا میباشند.

۵-بارداری و سلامت جنین:سر و صدا باعث تولد نوزادان زودرس،کم وزن و دارای نقص عضو میگردد.جنین قادر به شنیدن صداها وهمچنین پاسخ به آنها میباشد. زنان باردار نبایستی ۱۵-۶۰ روز پس از لقاح و بارداری در معرض سروصدا قرار گیرند. چراکه در این بازه زمانی ارگانهای اصلی داخلی و سیستم اعصاب مرکزی جنین در حال شکل گیری میباشند. با انقباض عروق مادر، اکسیژن و مواد غذایی کمتری به جنین میرسد. همچنین سر و صدای زیاد باعث کاهش برخی هورمونهای مادر، که بر رشد جنین تاثیر گذار است، میگردد.

۶-آزاردهندگی: محتوای سروصدا، تداخل در فعالیت (مثل خواب) و عدم توانایی در کنترل منبع صدای نابهنجار در آزار دهندگی سر و صدا تاثیر دارند.

۷- تاثیر بر حیوانات: تغییر در رفتارهای تغذیه ای، تولید مثلی و مهاجرت حیوانات. کاهش زیستگاههای قابل استفاده و نهایتا انقراض برخی گونه ها. مانند مرگ برخی والهای منقاردار به علت صدای ردیابهای صوتی نظامی که بیش از ۳۰۰ دسی بل شدت و بلندی دارند. آسیب به اعصاب شنوایی و خونریزی از گوش نیز در برخی حیوانات مشاهده میگردد.

راهکارهای کاهش سر و صدای خیابانها و جاده ها:

۱-ساخت موانع صوتی در کناره جاده ها و خیابانها. برخی از این موانع باعث بازتابش امواج صوتی به سوی آسمان میگردند.

۲-کنترل سرعت خودروها.

۳-انتخاب پوشش مناسب سطح سواره روها. (بهترین گزینه ها بتن، مخلوط بتن و آسفالت و لاستیک بازیافتی میباشند)

۴-ایجاد محدودیت در عبور و مرور وسایل نقلیه سنگین.

۵-کاشت گونه های گیاهی در کنار راه ها.

۶-نصب تابلوهای بوق زدن ممنوع در برخی نقاط.

راهکارهای کاهش سر و صدا در فرودگاهها:

۱-طراحی موتورهای جت کم سر و صدا تر.

۲-ایجاد محدودیت در پروازها (ساعات پروازی)

۳-استفاده از عایق های صوتی در اماکن مسکونی اطراف فرودگاه (پنجره های دوجداره و دیوارهای آکوستیک)

راهکارهای کاهش سر و صدا در کارخانجات:

۱-انتقال واحدهای صنعتی به خارج شهرها.

۲-استفاده از کابین های آکوستیک (محصور ساختن ماشین آلات پر سر و صدا).

۳-استفاده از لرزه گیرها برای کاهش ارتعاشات ماشین آلات.

۴-استفاده از پلاک گوش و گوشی توسط کارگران.

راهکارهای کاهش سروصدا در اطراف منازل مسکونی:

۱-استفاده از پنجره های قطور و یا دو جداره.

۲-طراحی اصولی ساختار بیرونی بنا.

۳-استفاده از مصالح پیش ساخته آکوستیک در دیوارها و سقفها.

۴-کاشت درخت و بوته ها در مقابل ساختمان بمنظور جذب انرژی صوتی.

۵-بنا کردن ساختمان بدور از منبع آلودگی صوتی.

۶-طراحی اتاق خواب و اتاق نشیمن بطوری که در فضاهای ساکت تر و دورتر از منبع سر و صدا قرار گیرند.

تركيب صداهاي انفجاري و مداوم كه در محيط پادگان ها وجود دارد ، براي گوش آسيب رسان است.سربازان در حال خدمت ، گروه بزرگي را تشكيل مي دهند كه در معرض اصوات انفجاري هستند. استفاده از محافظ شنوايي ،ساده ترين و سريع ترين روش حفاظت شنوايي است.



- سربازان مي توانند در مواقع ضروري و با هماهنگي با فرماندهان خود از گوش بندها و محافظ هاي شنوايي مناسب استفاده كنند. انواع مختلفي از اين گوش بندها در بازار موجود است كه سربازان مي توانند آنها را تهيه كرده و در مواقع ضرورت از آنها استفاده كنند.

- همواره سعي كنيد گوش بندهاي خود را تمييز نگه داريد تا از انتقال عفونت هاي شنوايي ممانعت به عمل آيد.

جهانی نشان می*دهد که سالانه حدود ‪۴/۵‬میلیون نفر بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست
صنعت مدرن امروز با تولید گازها و ذرات آلوده معلق در هوا فضایی برای نفس کشیدن باقی نمی*گذارد و استشمام هوای پاک را که همواره مایه شادمانی زندگی بشر بوده، به آرزویی دست نیافتنی تبدیل می*کند.
آلودگی هوا همواره در شرایط بحرانی منجر به مرگ و میر انسانها شده است. محاسبات انجام شده نشان می*دهد با توجه به جمعیت تهران، در شرایط بحران آلودگی هوا احتمال مرگ و میر سالانه پنج هزار نفر وجود دارد.
مشکل آلودگی هوای کلان شهرها عمدتا ناشی از حرکت وسایل نقلیه و کارخانجات صنعتی است که اینها از آلاینده*های ناشی از فعالیتهای انسانها به شمار می*روند.
دکتر “منصور غیاث*الدین”، متخصص بهداشت هوا و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران می*گوید براساس تحقیقات انجام شده، شمار زیادی از پرندگان با افزایش آلودگی هوا، تهران را ترک کرده*اند و پرندگان مهاجر به ویژه گنجشک*های مهاجر دیگر وارد تهران نمی*شوند.
وی افزود براساس بررسی*های انجام شده از گونه*های کم*نظیر دامنه*های البرز همچون عقاب طلایی و هما سالهاست که نمونه*ای در تهران دیده نشده است.
این متخصص در بهداشت هوا می*گوید، آلودگی هوا و سروصدا، دو عامل اصلی برای کاهش پرندگان بومی در تهران است که این روند با افزایش غلظت آلاینده*های هوا تشدید می*شود.
وی گفت: با توجه به وضعیت آلودگی*هوا در تهران و همچنین روند ساختمان سازی و شکل ساختمان*های جدید، این امر موجب شده است تا پرندگان حتی محل مناسبی برای تولید مثل و لانه*گذاری درتهران نداشته باشند و در نتیجه جای دیگری را با هوای پاکتر و سروصدای کمتر برای زندگی انتخاب کنند.

چگونه از طبیعت حمایت کنیم؟
حفظ پارکها
یکی از طرق نجات انواع موجودات و مسکن طبیعی آنها عبارت است از ایجاد حفاظتگاهها یا پارکها ، اولین قانون در بسیاری از پارکها به حمایت و نگهداری مربوط می*شود. برای احیا زنجیره حیاتی که شامل حیوانات شکاری و طعمه*ها می*شود، بسیاری از انواع موجودات کمیاب باید دوباره وارد شوند. گاهی اوقات لازم است که انسان به بعضی از انواع موجودات مزاحم نظم دهد و بالاخره نباید فراموش کرد که محیط طبیعی غالبا نیاز به نگهداری دارد.

آلودگي هاي صوتي را جدي بگيريد

پيرامون ما انواع و اقسام صدا ها بگوش مي رسد و اين ميتواند عوارض مربوط به خودش را به دنبال داشته باشد. يک تمرين اطفا» حريق مي تواند باعث ترشح بيش از حد آدرنالين و افزايش فشار خون گردد. صداي آلارم يک ساعت توجه ما را به خود جلب مي کند. زنگ زدن موبايل در سالن سينما ميتواند باعث بروز شرمساري و يا عصبانيت گردد. اين صداهاي ناگهاني خشم آور هستند ولي لزوما موجب آلودگي نمي شوند. آلودگي صوتي تعريفي متفاوت دارد و مي تواند اصوات پراکنده ناخواسته و غيرمنتظره را شامل گردد، اما عموما يک نمونه برداري از صداهاي زمينه اي مي باشد. ممکن است ما به آنها عادت کرده باشيم چون همه روزه در حال شنيدنشان هستيم اما اين نتايج منفي به دنبال خواهد داشت.