• روش تهيه نقشه ناحيه بندي صوتي

در این روش پس از اندازه گيري مقادير و درج در جدول کد بندی شده با توجه به چهار محدوده تراز فشار صوت ( یا سه محدوده) ،با رنگ، هاشور یا کد مربوطه نقشه محدوده بندی مشخص می شود و با رنگ های مشخص رنگ آمیزی می گردد. در روش چهار محدوده ای رنگ ها و محدوده ها بشرح زیر توصیه شده است.
محدوده ايمن: نقاطي كه داراي تراز فشار صوت كمتر از dB(A)70 هستند با رنگ سبز مشخص مي*شوند.
حوزه بهداشتي: نقاطي كه داراي تراز فشار صوت بين dB(A)85-70 هستند با رنگ آبي مشخص مي*شوند.
حوزه هشدار: نقاطي كه داراي تراز فشار صوت بين dB(A)90-85 هستند با رنگ زرد مشخص مي*شوند.
محدوده خطر: نقاطي كه داراي تراز فشار صوت بيشتر از dB(A)90 هستند با رنگ قرمز مشخص مي*شوند.
و در روش سه محدوده ای معمولا رنگ ها و محدوده ها بشرح زیر می باشد:
محدوده ايمن: نقاطي كه داراي تراز فشار صوت كمتر از dB(A)65 هستند با رنگ سبز
محدوده احتیاط: نقاطي كه داراي تراز فشار صوت بين dB(A)85-65 هستند با رنگ زرد
محدوده خطر: نقاطي كه داراي تراز فشار صوت بيشتر از dB(A)85 هستند با رنگ قرمز مشخص

البته در اغلب موارد روش سه محدوده ای استفاده می گردد. که البته پاسخگو نیز هست. این روش به برنامه های کنترل مدیریتی و کنترل مهندسی صدا کمک می نماید. با داشتن نقاط خطر می توان محل تردد کارگران ویا حضور آنان را بنحوی تغییر داد تا در محل ایمن و یا احتیاط قرار گیرند. محل قرار گیری محفظ های صوتی در محدوده احتیاط هزینه کمتری نسبت به محدوده خطر خواهد داشت.
برای انجام روش ناحیه بندی نیاز به استفاده از روش اندازه گیری شبکه ای منظم می باشد. در این روش کارگاه ها یه مربعات مساوی تقسیم گردیده و مراکر این مربعات بعنوان نقاط اندازه گیری در نظر گرفته می شوند. ابعاد مربع ها با توجه به سطح کارگاه تعیین می گردد. در این خصوص ابعاد ذیل توصیه گردیده است:

  • كارگاههاي زير 100 متر مربع ( مربعهاي 2 در 2)
  • كارگاههاي بين 100 تا 1000 متر مربع ( مربعهاي 5 در 5 )
  • كارگاههاي بزرگتر از 1000 متر مربع ( مربعهاي 10 در 10)

نکات قابل ذکر در این خصوص عبارتند از :

  • بعنوان یک اصل هر چه تعداد نقاط اندازه گیری بیشتر باشد نتایج بدست آمده دقیق تر می باشند. البته باید رعایت هزینه های اقتصادی و وقت را نمود بدین سبب بهرت است توصیه ها ی فوق را مد نظ قرار داد.
  • در مواردی که مربع تعیین شده بر اساس روش فوق روی یک دستگاه یا محلی افتاد که قابل اندازه گیری نیست، لازم است آن نقطه بعنوان نقطه کور از جمع نقاط اندازه گیری حذف و درگزارش ارائه گردد.
  • در مواردی که مرز مربع تعیین شده ( نقطه انتخاب شده جهت اندازه گیری ) روی یک دستگاه یا محلی غیر قابل اندازه گیری افتاد ولی هنوز در مربع فوق الذکر نقاطی جهت اندازه گیری وجود دارند لازم است در این مربع اندازه گیری انجام گرفته و تا جائیکه ممکن است به نقطه مرکزی نزدیک گردید.
  • در صورتیکه کارگاه مربع نبوده و اشکال دیگری همچون مستطیل و غیره داشته باشد لازم است مربع ها از یک طرف کارگاه آغاز و در سمت دیگر کارگاه فضای باقیمانده بصورت مستطیل و یا اشکال دیگر تقسیم بندی گردد. در این خصوص بعنوان مثال اگر کارگاهی به ابعاد 6 در 6 متر داشته باشیم چون این کارگاه بشکل مربع است براحتی می توان انرا به مربع های 2 در 2 تقسیم نموده و نهایتا 9 مربع 2 در 2 بدست آورد که مراکز این مربع ها ایستگاه های اندازه گیری در این سالن خواهند بود ولی اگر ابعاد این کارگاه 6 در 7 متر باشد ، ابتدا لازم است از یک طرف مربع های 2 در 2 را ایجاد نمود و در بخش دیگر فضای باقیمانده که 1 در 6 است را به مربع های 2در 1 تقسیم بندی نموده و مراکز این مستطیل ها بعنوان ایستگاه های اندازه گیری در نظر گرفته شوند. لذا همانگونه که دیده می شود تعداد نمونه در این سالن 12 عدد خواهد شد. بعنوان اصل هیچیک از اضلاع مستطیل ردیف آخر نباید کمتر از 2 متر در کارگاه های زیر 100 متر و 5 متر در کارگاه های بین 100 تا 1000 متر و 10 متر در کارگاه های با سطح بیشتر از 1000 متر باشد.
  • گرچه در این بخش صدای محیط از نوع پیوسته است و تغیرات صدا با توجه به زمان کم است ولی بهتر است در هر نقطه حداقل سه مرتبه صدا اندازه گیری و میانگین این سه قرائت بعنوان تراز صدا در ایستگاه مورد نظر ارائه شود.
  • نوع شاخص مورد اندازه گیری در این روش تراز صدا در شبکه A می باشد که بهتر است تراز صدا در شبکه C نیز جهت مقایسه در هر ایستگاه اندازه گیری شود.
  • جهت میکروفون، سرعت عقربه و سایر نکات باید از توصیه های ذکر شده فوق تبعیت نماید.
  • ضمنا بهنگام اندازه گیر باید اطمینان حاصل نمود که وسیله مورد استفاده کالیبره شده است که در این خصوص در بخش های بعدی توضیح داده خواهد شد.