بیان وضعیت موجود در قوانین
1- قوانین و مقررات مربوط به آلودگی صوتی در ایران
در قوانین و مقررات ایران، مسئله آلودگی صوتی در قانون حفاظت و بهسازی مصوب 1353 و ماده 104 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی وفرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1379 که مطابق ماده 71 قانون برنامه چهارم توسعه برای سال 1384 تا 1388 نیز تنفیذ گردید به صورت ضمنی، در ماده 27 قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا مصوب 1374، آئین نامه اجرایی نحوه جلوگیری از آلودگی صوتی مصوب 1378 و ماده 8 و جدول 5 آئین نامه اجرایی بند (ج) ماده 104 قانون برنامه سوم توسعه مصوب 1379 صراحتاً مسئله آلودگی صوتی مورد توجه قرار گرفته است.
همچنین مصوبه شورای عالی محیط زیست شماره 236 راجع به حد مجاز آلودگی صدا در هوای آزاد ایران مصوب 1381 و مصوبه پیشنهادی سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت صنایع و معادن در ارتباط با تعیین حد مجاز آلودگی صوتی در خودروهای تولید داخل مورخ 1384 در خصوص آلودگی صوتی تدوین گردیده است.
علاوه بر این در قانون شهرداری ها مصـــوب 1334(بند20- اصلاحی)، قانون راجع به مجازات حمل چاقو و انواع سلاح سرد و اخلال در نظم و امنیت و آسایش عمومی 28/03/36 (ماده2)، آئین نامه راهنمایی و رانندگی 11/07/18، اصلاح آئین نامه امور خلافی 00/00/24 ، آئین نامه راجع به نصب و استفاده از بلندگو 04/07/39 و اصلاح آئین نامه راهنمایی و رانندگی 18/02/47 نیز مسئله آلودگی صوتی مورد توجه قرار گرفته که قابل استناد نمی باشد (1و3) .
از این میان آئین نامه اجرایی جلوگیری از آلودگی صوتی مشتمل بر 13 ماده و 6 تبصره مشخص ترین قاعده حقوقی کشورمان در زمینه جلوگیــری از آلــودگی صوتی می باشد.
در ماده 1 این آئین نامه به تعاریف پرداخته شده و در بند 4 آن برای نخستین بار واژه (دسی بل dB) عنوان شده است. در ماده 3 مسئولیت شناسایی منابع آلوده کننده به عهده سازمان محیط زیست گذاشته شده و اقدامات سازمان در این خصوص ذکر گردیده است.
در ماده 4 وظیفه سازمان محیط زیست در قبال آلودگی کارخانجات و عاملان این آلودگی عنوان شده در خصوص بازرسی در جهت اجرای وظایف قانونی سازمان و اطمینان از رعایت مفاد احکام ماده 5 صحبت شده و درتبصره این ماده جریمه و مجازات ناشی از عدم همکاری عاملین آلودگی با سازمان به استناد ماده 30 قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا ذکر شده است.
از ماده 6 تا 8 در خصوص قوانین مرتبط به منابع آلاینده متحرک (وسایل نقلیه) صحبت شــده و در مـــاده 7 به مجازات های ناشی از عدم رعایت حدمجاز آلودگی صوتی به استناد ماده 32 قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا اشاره شده و در ماده 8 وظیفه تولیدکنندگان، سازندگان و واردکنندگان وسایل نقلیه موتوری و قطعات آن ها توضیح داده شده و تکمیل کننده ماده قانونی قبل است.
در ماده 9 با وجود این که در ماده 6 تا 8 تمام وسایل نقلیه موتوری ذکر شده اند قانون گذار مجبور شده در این ماده قائل به تفکیک شده و در خصوص هواپیماها و تردد آن ها در آسمان ایران یا فرودگاه های آن را ملزم به رعایت ضوابط و استانداردهای سازمان هوانوردی بین المللی ICAO نماید و رسیدگی به شکایات آن و نظارت بر اجرای این ماده را به عهده ICAO بگذارد. در ماده 10 در خصوص لزوم انجام ارزیابی اثرات زیست محیطی برای محل فرودگاه ها و وسایل نقلیه موتوری سنگین صحبت شده و انجام این ارزیابی براساس الگوی مصوب شواریعالی حفاظت محیط زیست و تایید سازمان برای استقرار در محل مناسب از جهت رعایت حدمجاز آلودگی صوتی می باشد.
در ماده 11 و 13 قانون گذار به صورت جزیی تر در خصوص استقرار و فعالیت واحدهای آلاینده صوتی صحبت کرده و به مجازات های مقرر در ماده 32 قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا را در صورت عدم رعایت حدمجاز آلودگی صوتی اشاره شده است.

2- قوانین و مقررات مربوط به آلودگی صوتی در کشور ترکیه قانون خاص در این کشور درخصوص آلودگی صوتی مشتمل بر 34 ماده بوده که در آن قانون گذار به صورت مفصل و مجزا در خصوص هریک از منابع آلاینده مقررات مربوط به آن را ذکر نموده است و سپس در قالب 7جدول و یک ضمیمه استاندارد های مربوط به آلودگی صوتی در منابع مختلف ذکر شده است.
بخش اول این قوانین شامل مقررات عمومی است که در آن هدف، حیطه مشمول و تعاریف و مبانی قانونی و... تعریف شده اند و تعاریف به صورت تخصصی و مفصل توضیح داده شده است و سپس عملکرد، اختیار و مسئولیت اجرای این قانون ذکر گردیده است.
در بخش دوم منابع سر و صدا به صورت تقسیم بندی شده شامل قوانین بزرگراه ها، خودرو های بزرگراهی، ماشین آلات صنعتی، راه سازی و ساختمان سازی و هواپیما و خط آهن ذکر شده است.
در بخش سوم قانون گـــذار قوانیــن حاکم بر محل های سکونتی، ساختمان سازی و مواد را توضیح داده و در بخش چهارم قوانین مربوط به دیگر ممنوعیت های سر و صدا مانند اخذ مجوز برای بازگشایی مجدد صنایع پر سر و صدا، تمهیدات لازم را برای کنترل سر و صدا ایجاد شده در زمان های ساخت و ساز و صدای موسیقی و . . . به صورت جزیی ذکر شده و در بخش پنجم مقررات متفرقه مانند موارد خاص، بازرسی ها و مجازات های تخطی از مواد این قانون عنوان شده است.
در مجموع قوانین کشور ترکیه تقریباً قوانین کاملی بوده که در آن با ذکر جزییات منابع مختلف سر و صدا تقسیم بندی گردیــده و قوانین مرتبط به هریک از آن ها و مجازات های تخطی از آن ها را توضیح داده شده است.(7)

3- قوانین و مقررات مربوط به آلودگی صوتی در کشور چین
قانون مربوط به آلودگی صوتی در کشور چین مشتمل بر 64 ماده است که در 8 فصل گنجانده شده است. بخش اول در خصوص مقررات عمومی است. بخش دوم مربوط به پیشگیری و کنترل آلودگی صوتی محیطی و نظارت برآن است. بخش سوم مربوط به پیشگیری و کنترل آلودگی صوتی صنعتی بوده و بخش چهارم درخصوص پیشگیری و کنترل آلودگی صوتی ساختمانی است. در بخش پنجم مواد قانونی در خصوص پیشگیری و کنترل آلودگی صوتی ناشی از ترافیک ذکر شده و در بخش ششم آلودگی صوتی ناشی از فعالیت های اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. بخش هفتم شامل تمهیدات و جرائم قانونی مربوط به این مقررات ذکر شده و در فصل هشتم مفاد تکمیلی مورد توجه قرار گرفته است. قوانین کشور چین در خصوص آلودگی صوتی، قوانین کاملی بوده که با ذکر جزییات اکثر منابع آلاینده ثابت و متحرک را در برگرفته و جرائم ناشی از تخطی از این موارد قانونی را نیز ذکر نموده است. (8)

4- قوانین و مقررات مرتبط به آلودگی صوتی در کشور ژاپن
درکشور ژاپن از سال 1983 که حدود 7/32% شکایات و دعاوی مربوط به مشکلات ناشی از آلودگی صوتی بود، قوانین نسبتاً کاملی درخصوص هریک از منابع آلاینده صوتی تدوین گردید و قوانین موجود مورد بازنگری قرار گرفت.
در ژاپن بیشترین آلودگی صوتی مربوط به صدای ناشی از صنایع می باشد و پس ازآن صدای ناشی از وسایل نقلیه به عنوان یک مسئله ملی پس از دهه 60 مورد توجه قرار گرفت.
در حال حاضر صدای ناشی از ترافیک تحت کنترل قوانین ترافیک جاده ای و استاندارد های ایمنی وسایل نقلیه جـاده ای و حمل و نقل و صـدای ناشی از کارخانــه ها و کارگاه های ساختمانی نیز تحت کنترل قوانین جاری قراردارند.
جداولی به عنوان حد مجاز صدای حاصل از صنایع ویژه، ساختمان سازی و وسایل نقلیه درقوانین این کشور موجود است. مقامات مسئول اجرا و نظارت این قوانین و جرائم ناشی از تخطی از مقررات دراین قوانین دیده می شود. با توجه به شکایات مردم نسبت به آلودگی صوتی دراین کشور و پرداخت غرامت های زیاد دولتی به آزاردیدگان آلودگی صوتی، لزوم تدوین قوانین جامع دراین کشور از چند دهه پیش مورد توجه قرار گرفته است (4) .

5- قوانین و مقررات مربوط به آلودگی صوتی در کشور هند درخصوص قوانین مربوط به آلودگی صوتی در این کشور نکته قابل توجه این است که پیش نویس این قوانین یکسال قبل از انتشار در روزنامه رسمی طبق اخطاریه وزارت محیط زیست و جنگلبانی هندوستان منتشر گردید و از تمام افرادی که تحت تاثیر این قوانین قرار می گرفتند دعوت شد تا قبل از انقضای دوره 60 روزه از تاریخ انتشار اخطاریه در روزنامه رسمی اعتراضات و پیشنهادات خود را ارایه دهند بنابراین اعتراضات و پیشنهادات دریافتی مربوط به این پیش نویس قوانین به موقع و مطابق موازین قانونی توسط دولت مرکزی مورد بررسی قرار گرفت. سپس در سال 2000 قانون آلودگی صوتی (مقررات کنترل) منتشر و لازم الاجرا گردید.
در این قانون که دارای 8 ماده بوده پس از کلیات آن در ماده 1، به تاریخ انتشار و تعاریف آن در ماده 2 اشاره شده است سپس درماده 3 استانداردهای کیفیت هوای محیط مربوط به سر و صدا برای نواحی و مناطق مختلف توضیح داده شده و در ماده 4 قانون گذار به مسئولیت در قبال اجرای استانداری های کنترل آلودگی صوتی پرداخته است. ماده 5 درخصوص محدودیت های مرتبط به بلندگوها در اماکن عمومی است و ماده 6 درخصوص عواقب نقص قوانین در نواحی و مناطق حساس به صدا می باشد. ماده 7 نحوه ارایه شکایت به مقامات مسئول را توضیح داده و در ماده 8 به حدود اختیارات برای جلوگیری از تداوم صدای موسیقی یا سر و صدا و غیره اشاره شده است.
دراین قانون در خصوص صدای ناشی از صنایع، ساختمان سازی و وسایل نقلیه و . . . به صورت اختصاصی توضیحاتی ارایه نگردیده ولی مطابق استاندارد ارایه شده در ماده 3 تمام منابع مختلف ایجاد کننده سر و صدا ملزم به رعایت آن هستند. (5و6)