موضوع: اخبار مرتبط با آلودگی هوا و صوت

ارومیه- خبرگزاری مهر: معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی روان سازی ترافیک را یکی از عوامل اصلی افزایش تعداد خودروهای تک سرنشین در سطح شهر ارومیه و افزایش آلودگی هوا دانست.
سعید پسیان در گفتگو با خبرنگار مهر، با اعلام متاسفانه با روان سازی ترافیک ارومیه و اجرای تقاطع های غیر همسطح تردد خودروهای تک سرنشین در سطح شهر افزایش یافته، افزود: ناکارآمد بودن سیستم حمل و نقل عمومی نیز یکی از دلایل بروز چنین مشکلی است.

وی با اشاره به اینکه مخالف روان سازی ترافیک ارومیه نیسیتم، ولی باید سیستم حمل و نقل عمومی به موازات توسعه یافته و فرهنگ استفاده از این سیستم در بین مردم جاری شود، اظهار داشت: این در حالی است که متاسفانه ناوگان حمل و نقل عمومی نیز استاندارد نبوده و خود موجب آلودگی هوا می شوند.

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی در خصوص تاثير ناوگان فرسوده حمل و نقل عمومي در افزايش آلودگي هوا، ادامه داد: عدم نوسازي وسائط نقليه حمل و نقل عمومي اروميه نقش بسزايي در افزايش آلودگي هوا داشته كه در اين راستا چندين بار به صورت مكتوب و طي جلساتي به سازمان اتوبوس راني شهردار اروميه تذكر داده شده است.

پسیان با اشاره به اینکه بر اساس استانداردهای زیست محیطی هم اکنون آلودگی ارومیه در مرز هشدار قرار داشته و در صورت ادامه روند فعلی در ردیف 8 شهر آلوده کشور قرار خواهد گرفت، عنوان کرد: 13 ایستگاه سنجش آلودگی هوا در شهرهای ارومیه، مهاباد و پیرانشهر، سلماس و سردشت فعال هستند.

وی با بیان اینکه وجود پدیده ریزگردها در استان ضرورت نصب و راه اندازی این ایستگاه ها در شهرهای جنوبی آذربایجان غربی را افزایش می دهد، گفت: به علت قرار گرفتن شهر ارومیه در آستانه آلودگی با همکاری شرکت نفت درصدد پیاده سازی استاندارد یورو 4 هستیم.

بر اساس تحقیقات تازه*ای که با بررسی شاخص*های سلامت مربوط به آلودگی هوا انجام*شده، هرساله حدود ۳ میلیون نفر به مرگ زودرس ناشی از آلودگی هوا دچار می*شوند و پیش*بینی می*شود این مقدار مرگ*ومیر تا سال ۲۰۵۰ به دو برابر افزایش یابد. در این میان کشورهای درحال*توسعه و پرجمعیتی چون چین و هند بیشترین سهم را در آلودگی هوای کره زمین*دارند. چین از بیشترین درصد میزان مرگ*ومیر زودرس ناشی از آلودگی هوا در جهان رنج می*برد. هرساله حدود ۱/۳ میلیون نفر، چیزی حدود ۴۰ درصد از کسانی که بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می*دهند، چینی هستند. با کجارو همراه باشید تا این باره بیشتر بخوانیم. از اواسط قرن گذشته با رشد صنایع سنگین و گرمایش زمین، حجم زیادی از گازهای مهلک، دود و ازن وارد جو کره زمین شده است. این آلودگی*ها که وارد هوایی که ما تنفس می*کنیم شده*اند، به*اصطلاح مه دود نامیده می*شوند. مه دود (smog) ترکیبی از گازهای ناخوشایند است که به ریه*ها آسیب زده و متعاقباً موجب آسیب پایدار به سلامت جامعه می*شود. 3qn97xhw-1386573374در جهان امروز، بسیاری از کشورهای درحال*توسعه که تنها به رشد اقتصادی خود می*اندیشند و صنایع سنگین خود را به طور لجام گسیخته*ای گسترش می*دهند، با سطح بالایی از آلودگی هوا مواجه شده*اند. بر اساس تحقیقات تازه*ای که با بررسی شاخص*های سلامت مربوط به آلودگی هوا در فضای باز انجام*شده است، هرساله حدود ۳ میلیون نفر به مرگ زودرس ناشی از آلودگی هوا دچار می*شوند و پیش*بینی می*شود این مقدار مرگ*ومیر تا سال ۲۰۵۰ به دو برابر افزایش یابد. 1435637435967449999 این تحقیق تازه که در نشریه علمی نیچر (Nature) منتشر شده، نشان می*دهد هریک از عوامل ترافیک، صنعت، مصارف انرژی و کشاورزی چگونه در افزایش سطح آلودگی هوا نقش دارند و سهم هریک در مرگ*ومیرهای ناشی از بیماری*های قلبی و ریوی تخمین زده شده است. جای تعجب نیست که کشورهای درحال*توسعه و پرجمعیتی چون چین و هند بیشترین سهم را در آلودگی هوای کره زمین داشته باشند. zzghm9qv-1386573152با وجود رشد سریع صنایع بزرگ و تولید انرژی و همچنین ترافیک سنگین وسایل نقلیه در این کشورها، مصارف خانگی و تجاری انرژی برای پخت و پز و گرمایش به عنوان اصلی*ترین عامل آلودگی هوا در این کشورها شناسایی شده*اند.
وضعیت در سراسر جهان بد است، اما چین اوضاع را وخیم*تر کرده
5bscjjpt-1393826384 چین از بیشترین درصد میزان مرگ*ومیر زودرس ناشی از آلودگی هوا در جهان رنج می*برد. هرساله حدود ۱/۳ میلیون نفر، چیزی حدود ۴۰ درصد از کسانی که بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می*دهند، چینی هستند. جمعیت بالای این کشور و همچنین توسعه شدید صنعت و کشاورزی در این کشور اگرچه رشد بالای اقتصادی را برای آن*ها به ارمغان آورده اما هزینه*های محیط زیستی سنگینی را بر جای گذاشته است. شهرهای بزرگ این کشور چون پکن همزمان با رشد اقتصادی و تغییر سبک زندگی مردم با گسترش طبقه متوسط شهری با زوال رقت باری در کیفیت هوای خود مواجه شدند. چینی*ها که طرفداران سنتی بادبزن*های کاغذی به شمار می*رفتند حالا از سیستم*های تهویه هوا برای خنک شدن در فصل تابستان استفاده می*کنند. در ابتدای هزاره سوم، تنها یک میلیون اتومبیل در پکن تردد می*کردند، اما اکنون این شمار به ۵ برابر افزایش یافته و دود خروجی از اگزوزها و ترافیک*های سنگین شهری بلای جان این شهر شده است. برج*های سر به فلک کشیده این شهر، در فضایی از همان مه سفیدی پنهان شده که مردم را به پوشیدن ماسک برای تنفس مجبور کرده است. image-20150908-15659-kcj1v9 شهروندان چینی به خوبی از این مسئله آگاهی دارند. بحث آلودگی محیط زیست و هوا یکی از نگرانی*های عمومی اصلی چینی*ها و از بحث*های داغ آن*ها در فضای مجازی است. کیفیت هوا در بیش از هزار نقطه در سراسر این کشور به صورت آنلاین گزارش می*شود و اپلیکیشن های تلفن همراه، سطح آلودگی هوای هر منطقه را ساعت به ساعت گزارش می*کنند. آگاهی و قبول این مشکل برای چین گامی به جلو به حساب می*آید، اما چگونگی حل این مسئله بدون آسیب رساندن به رشد اقتصادی این کشور بر پیچیدگی*های این مسئله افزوده است.image-20150916-6260-p04r15 جغرافیای شهر پکن هم در این سطح از آلودگی این شهر بی تأثیر نیست. کارخانه*ها، مناطق صنعتی و کشاورزی بسیاری در دشت*های حاصلخیز شمال چین که به طور سنتی قطب اقتصادی چین بوده*اند قرار گرفته است. بادهایی که از این مناطق رو به سمت جنوب می*وزند این آلودگی*ها را بر فراز شهر پکن می*آورند، اما رشته*کوه*هایی که غرب و شمال این شهر را احاطه کرده*اند، مانع از عبور این آلودگی از فراز این شهر شده و مه خاکستری رنگ غلیظی از آلودگی به وسعت چند صد کیلومتر بر هوای این شهر سایه می*افکند. این مه غلیظ از آلودگی در تصاویر ماهواره*ای به شکل پتوی غبارآلودی که بر روی شهر پکن افتاده است خود را نمایش می*دهد.

سلامت نیوز: یک متخصص آلودگی هوا با اشاره به اینکه تراکم جمعیت در تهران دو برابر متوسط جهانی است، گفت: قطعا این مساله مهم*ترین تاثیر در افزایش آلودگی هوای تهران را دارد.

نبی*الله منصوری در گفت*وگو با ایلنا در ارتباط با میزان تحقق طرح «آسمان آبی، زمین پاک» که از دی ماه سال گذشته توسط شهرداری تهران اجرا شده*است، گفت: معقوله هوای پاک یا مقابله با آلودگی هوا سازمان*های مختلفی را در گیر خود کرده*است، شهرداری تهران نیز یکی از سازمان*هایی است که به طور مستقیم با آن در ارتباط است، بنابراین بسیار خوب است که شهرداری چنین شعاری بدهد و دنبال چنین هدفی باشد اما بسیار تمایل دارم که از شهرداری بپرسم، واقعا عامل آلودگی در شهر تهران چیست؟

وی توضیح داد: مسلما همه اهل فن اذعان خواهند داشت؛ حدود ۷۰ الی ۸۰ درصد آلودگی هوای تهران بر اساس مطالعات صورت گرفته به دلیل حمل و نقل شهری است، که این مساله هم به خودروهای موجود در تهران و کیفیت آن*ها باز* می*گردد و هم مربوط به تشدید مساله ترافیک است، یعنی خودرویی که باید ۲۰ دقیقه*ای به مقصد برسد؛ ۱ ساعته می*رسد که ۳ برابر بیشتر از زمانی که آن خودرو باید روشن باشد.

این استاد دانشگاه ادامه داد: من می*خواهم از شهرداری بپرسم؛ عامل این دو سه برابر شدن سفرهای درون شهر به چه دلیل است؟ آیا دلیلی به جز تعداد زیاد خودرو*ها وجود دارد؟ شکی نیست که همینطور است و حالا باید بپرسیم که چرا تعداد خودرو*ها زیاد است؟ که قطعا دلیل آن زیاد بودن واحدهای مسکونی و تراکم در شهر است.

منصوری اظهار کرد: ما در کل شهر تهران شاهدیم که شهرداری مجوز می*دهد تا ساختمان*های ۲ الی ۳ طبقه را بکوبند و ۱۰ الی ۱۵ طبقه بسازند، در چنین شرایطی ساختمان*هایی با ۴-۵ خانوار تبدیل به ۳۰ خانوار ساکن می*شوند، به طوری که یک کوچه که در آن ۱۰۰ خانواده زندگی می*کردند و ۱۰۰ یا در **نهایت ۲۰۰ خودرو داشتند، به دلیل فروش تراکم به ۵۰۰ الی ۶۰۰ خودرو برسد.

این متخصص آلودگی هوا با اشاره به عملکرد «بساز و بفروش*ها» و تبدیل خانه*های ۲ -۳ طبقه شهر به آپارتمان*هایی بلند، گفت: کدام مالک ساختمانی در شهر وجود دارد که به او بگویند ۱ میلیارد پول نقد به تو می*دهیم و دوسال هم خانه*ای برایت اجاره می*کنیم و بعد از ۲ سال نیز به جای ۲ واحد ۶ واحد ساختمانی به علاوه ده*ها میلیون تومان سود به تو می*دهیم و نپذیرد. این وضعیت سبب شده است که همه ساختمان*های یک یا دو طبقه شهر در نوبت کوبیدن باشند.

منصوری افزود: همچنین کوبیدن و ساختن ساختمان*ها علاوه بر مسائلی که ذکر شد؛ موجب ایجاد گرد و غبار در هوای شهر و ایجاد آلودگی*های صوتی نیز می*شوند و پس از ساخت نیز مسائلی همچون افزایش مصرف انرژی و اب را نیز در پی می*آورند.

وی ادامه داد: در آمار*ها می*گویند؛ فلان تعداد مسکن در تهران ساختیم و به آن افتخار می*کنند؛ در حالی که این مساله خیانت به آینده شهر است، زیرا وقتی واحد*های مسکونی یک کوچه را ۵ الی ۶ برابر می*کنیم، به** همان نسبت هم تعداد خودرو*ها و زمان و تعداد سفر*ها را بالا می*بریم.

این استاد دانشگاه اظهار داشت: برخی مواقع از این صحبت*ها می*کنند که اگر زیرساخت*ها درست باشد با افزایش تراکم نیز شهر خوبی خواهیم داشت، در حالی که چنین چیزی امکان ندارد. زمانی که ما شهر را با دست خود متراکم می*کنیم، چگونه انتظار داریم این شهر، شهر تمیزی باشد، زیرا برای همیشه این شهر را به بن بست آلودگی می*کشانیم.

منصوری گفت: شهر نباید بیش از حد متراکم باشد، بنابراین جا دارد که شورای شهر در این مورد تجدیدنظر کند، اگر آمار تراکم کلان شهرهای دنیا را با تهران مقایسه کنیم، در می*یابم که تراکم تهران ۱۰۰ درصد از میانگین تراکم صد شهر بزرگ دنیا بیشتر است واین مقدار نیز همچنان درحال افزایش است.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه متوسط تراکم در هر کیلومتر مربع در شهرهای شلوغ دنیا ۵ هزار نفر است، اظهار کرد: در تهران ۱۰ هزار نفر در یک کیلومتر مربع زندگی می*کنند و این تنها آمار رسمی است، زیرا به طور غیررسمی گفته می*شود که تهران در روز ۱۲ میلیون نفر جمعیت دارد که در این صورت باید بگوییم تراکم تهران ۳۰۰ برابر متوسط جهانی است.

وی ادامه داد: طبیعی است که این تراکم با گرمایش خانه*ها و تعداد خودرو*ها مرتبط است ضمن اینکه تهران از نظر اقلیمی نیز باد و بارش کمی دارد و پایداری هوای در آن بالاست که همین امر باعث می*شود که ما تراکم تهران را در طراحی شهری نصف تراکم متوسط دنیا در نظر بگیریم، اما ما به جای این کار، تراکم را دو برابر کردیم و هر روز نیز آن را بیشتر می*کنیم، به طوری که هیچ خیابانی در تهران نیست که ساختمانی در آن در حال کوبیدن و ساخته شدن نداشته*باشد.

منصوری در پایان اظهار کرد: با چنینی وضعیتی متعجبم از این سیاست گذاری غلط که موجب می*شود هر برنامه*ای از جمله شعار «آسمان آبی، زمین پاک» که برای بهبود وضعیت هوا مطرح شده است؛ به جایی نرسد. من منکر اقداماتی که شهرداری کرده نیستم، اما این سیاست غلط مانند کسی است که روی شاخه*ای نشسته و دارد آن را می*برد.

مهندس محمد سالاری رئیس کمیسیون شهر سازی و معماری شورای شهر تهران ، مهندس مهدی هاشمی رئیس کمیسیون عمران مجلس در گفت و گو با برنامه بدون خط خوردگی در خصوص انتقال فرودگاه مهرآباد تهران سخن گفتند .

مهدی هاشمی گفت : مکان هایی از قبیل فرودگاه مهرآباد و یا نمایشگاه بین المللی بخش هایی هستند که ترافیک سنگین را در شهر ایجاد می کنند و جا به جایی فرودگاه مهرآباد در گذشته نیز مورد بررسی قرار گرفت و اتفاق افتادن چنین حوادثی می تواند به نوعی تشدید کننده پیگیری این مسئله باشد.

وی ادامه داد : این موضوع علی رغم جان باختن تعدادی از هموطنان باید تلنگری باشد که باید مسائل بلاتکلیف را پیگیری نماییم البته هنوز کار کارشناسی دقیقی در رابطه با انتقال فرودگاه مهر آباد انجام نشده است و امیدوار هستم این حادثه موجب شود مسئولین نیز نسبت به جا به جایی و یا حداقل مطالعه این موضوع اقدامات جدی تری انجام دهند .

محمد سالاری اظهار داشت : مسئله جا به جایی فرودگاه مهرآباد از گذشته مورد بحث محافل علمی و تخصصی و حتی در کمیسیون هاي شهر تهران و کمیسیون عمران مجلس نيز بوده است اما هنوز تصمیمی جدی مبنی بر جا به جایی فرودگاه اتخاذ نشده است . در طی جلساتی که با شهردار تهران داشتیم ایشان نیز رایزنی را در سطح نهادهای فرادست از جمله ریاست جمهوری ، وزارت خانه های مرتبط و یا حتی دفتر مقام معظم رهبری داشتند که به هر حال آلودگی هوا یکی از چالش های فرا روی شهردار تهران محسوب می شود به نحوی که در سال ، قریب به ۳۰۰۰ نفر از شهروندان به این دلیل جان خود را از دست می دهند .

وی همچنین افزود : کارشناسان محیط زیست اعتقاد دارند که فرودگاه مهرآباد به لحاظ حجم بالای تردد پرواز ها تاثیر بالایی در افزایش آلودگی شهر تهران دارد ضمن اینکه خطراتی از جمله سقوط هواپیما مانند حادثه اخیر نیز وجود دارد که باعث خسارات جانی و آلودگی های صوتی فراوانی برای شهروندانی که در مجاورت فرودگاه هستند ، است . با توجه به اینکه فرودگاه تهران در حاضر در محدوده شهر تهران قرار دارد ، خسارات جانی متوجه شهروندان قرار دارد ضمن اینکه فرودگاه مهرآباد در این منطقه باعث افزایش تردد خودرو ها می شود و این جابه جایی می تواند به کاهش آلودگی هوا و کاهش ترافیک کمک می کند همچنین با توجه وجود فرودگاه امام و داشتن زیرساخت های لازم ، امکان جابه جایی فرودگاه مهرآباد وجود دارد .

محمد سالاری تصریح کرد : متاسفانه مجموعه نظرات شهروندان ، مهمان های داخلی و خارجی و متخصصان نشان می دهد که این فرودگاه انتظارات مردم را فراهم نکرده است اما قرار گرفتن فرودگاه مهرآباد نیز در محدوده شهر تهران باعث ایجاد چالش های فراوانی برای شهرواندان شده است .

مهدی هاشمی خاطر نشان کرد : متاسفانه به دلیل کندی کار در فرودگاه امام که دلایل متعددی دارد هنوز ظرفیت قابل انتظار برای پرواز های خارجی وجود ندارد و باید با سرعت اولویتی برای این موضوع قائل شویم تا نه تنها این فرودگاه بتواند پرواز های خارجی را به طور کامل پوشش دهد بلکه بتواند نیاز های داخلی ما را هم تامین نماید .

کمپین ابتکار برای کاهش آلودگی هوا


رییس سازمان حفاظت محیط زیست با راه*اندازی چالش «دمای 18 درجه» از دوالتمردان و عموم مردم خواست که برای مقابله با آلودگی هوا و کمپین جهانی برای کاهش گازهای گلخانه*ای به این چالش ملی بپیوندند.معصومه ابتکار در صفحه تلگرام خود با اعلام راه*اندازی چالش «دمای 18 درجه» به انتشار تصاویر نامه نگاری*های انجام شده در این باره پرداخت.وی همچنین در نامه*ای به معاونان ریاست*جمهوری، وزرای وزارتخانه* و استانداران سراسر کشور تاکید کرد: «نظر به افزایش میزان آلودگی هوا در روزهای اخیر در کلانشهرها و دیگر شهرهای کشور و لزوم کاهش میزان مصرف انرژی که تاثیر بسیار زیادی در تولید آلودگی در بخش*های مختلف صنعتی، خدماتی و اداری دارد و در اجرای مفاد بخشنامه اخیر معاون اول رئیس*جمهور و ماده 150 قانون برنامه پنجم خواهشمند است دستور فرمایید در فصل زمستان ضمن انجام معاینه فنی موتورخانه*ها، دمای فضاهای بسته، ساختمان*های تابعه در کل کشور طی ساعات کاری در اتاق*ها از 21 درجه و در راهروها و فضاهای سرپوشیده از 18 درجه سانتی*گراد بیشتر نبوده و از روشن بودن دستگاه*های گرمایشی و مصرف*کننده سوخت در روزهای تعطیل جداً خودداری شود.»

حداد عادل از نمایندگان مجلس و رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی به تازگی در واکنش به آلودگی هوا در تهران و دیگر کلان شهرها شعری سروده است. در پایان شعر حداد عادل که خطاب به باران سروده شده است، آمده:

ای باد اگر نیایی و باران نیاوری

بر باد می*رود هنر و ابتکار من

مَردُم در انتظار، طبیعت در انتظار

این است شرح قصه شهر و دیار من

وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی معتقد است که آلودگی هوا ریشه در نوعی آلودگی رفتار جمعی و مدیریتی دارد که نیازمند درمان فوری است. دکتر حسن قاضی زاده هاشمی در جدیدترین پست اینستاگرامی خود نوشته است: دیشب در تهران کمی باران بارید و در نقاط شمالی برف. هوا بهتر شد. اما فقط گذشت چند ساعت کافی بود تا باز لحافی از دود، روی شهر سرمازده مان را بپوشاند.گویا دیگر باران و برف هم زورش به ما نمی رسد. وقتی ما، تاکید می کنم ما، برنامه جامع و اساسی برای پاک کردن شهر از آلودگی هایی که به دست خودمان ایجاد می کنیم، نداریم، از طبیعت چه انتظاری داریم؟!یکی از تجربه های موفق دنیا، شهر مکزیکوسیتی است که در دهه 1990 میلادی، یکی از آلوده ترین شهرهای جهان بود. اما نه تنها با اجرای یک برنامه جامع موسوم به ProAire توانست ظرف حدود ده سال، مساله را حل کند، بلکه در سال 2013 جایزه پاک ترین شهر دنیا را هم از آن خود کرد.این تجربه را بگذارید کنار نامه اخیر خبرنگاران محترم حوزه سلامت به مسئولان درباره آلودگی هوا. وافعا چرا ما نمی توانیم این این دغدغه ها را از سر راه جامعه برداریم؟! تا وفتی یک مدیریت جامع و متمرکز و تصمیم گیر، با در اختیار داشتن تمام ابزارهای لازم برای مبارزه با آلودگی هوا تثبیت نشود؛ تا وقتی آلودگی هوا را هم دستاویز رقابت های سیاسی می کنیم؛ و تا وقتی اعتماد و مشارکت مردم را پایه و اساس برنامه مبارزه با آلودگی هوا قرار ندهیم، اوضاع همین است.مشکلاتی مثل آلودگی هوا، مشکل همه ما و مشکل بزرگی است. اما مشکل اصلی، به گمان من، عادت مسئولان به انداختن توپ در زمین دیگران است. نوعی آلودگی در رفتار جمعی و مدیریتی ما که نیازمند درمان فوری است. دردی که هم مردم خوب لمس کرده اند و هم نخبگان جامعه.برای درمان دردهای مشترک باید از خود شروع کنیم. و زمزمه کنیم که ... این درد مشترک، هرگز جدا جدا درمان نمی شود.

سخنگوي سابق شركت كنترل كيفيت هواي تهران با اعلام اين كه آلودگي هوا، نفس شهر را بند آورده و تهران، مدت*هاست زير غبار سنگين آلاينده*هاي هوا نفس مي*كشد، گفت: اين روزها نقد و نظر در*باره آلودگي هواي تهران، همچنان داغ است و چند روز در سال شهر تهران، مهم و شهروندان تهراني، عزيز مي*شوند. حشمت*الله بسطامي*با اشاره به اين كه برخي تصميم گيران و تصميم سازان در حوزه*هاي مختلف از جمله اِعمال قانون، هنوز باور نكرده اند كه منبع اصلي آلودگي هواي تهران، وسايل نقليه و آلاينده*هاي ناشي از احتراق خودروهاست، اظهار كرد: براي همين مي*پرسند كدام عقل سليم و کدام منطقي باور مي*كند اين آلودگي را فقط 300 هزار دستگاه خودرو ايجاد كرده اند. اين كارشناس ارشد محيط زيست با اشاره به اين كه برخي از مجريان اصلي، هنوز باور ندارند كه آلودگي هواي تهران ناشي از تردد خودروهاي فرسوده است و اطلاعاتي كه در باره منابع آلاينده تهران دارند با واقعيت همخواني ندارد، اظهار كرد: با اين وضعي كه پيش مي*رود، يقين بدانيد كه اگر آلودگي هوا با چشم ديده نمي*شد، برخي مي*گفتند هواي تهران اصلاً آلودگي ندارد. بسطامي *با بيان اين كه گزارش*ها حاكي است سالانه حداقل 5 هزار مرگ و مير ناشي از آلودگي هوا در تهران اتفاق مي*افتد، تصريح كرد: افرادي كه دامنه گسترده اي از تحقيقات علمي*و تخصصي طاقت*فرساي دانشمندان اين مرز و بوم را قبول ندارند، اين واقعيت که افزايش مرگ و مير در روزهايي كه آلودگي هوا افزايش مي*يابد و هواي شهر ناسالم مي*شود را كه قبول دارند.

بسطامي *با بيان اين كه چند سال پيش،عده*اي مي*گفتند: راهكار آلودگي هواي تهران، اين است كه در روزهاي آلوده، هواپيماهاي سم پاش روي آسمان تهران آب بپاشند تا هوا سالم شود، تصريح كرد: امروز نيز برخي سخنان، آدمي*را به ياد آن روزها و تصميمات عجيب و غريبي كه براي كاهش آلودگي هوا مي*گرفتند، مي*اندازد. وي در پايان با ابراز تأسف از اين كه در شهري كه معاينه فني را كاغذ پاره مي*خوانند و هنوز باور ندارند كه چطور 300 هزار دستگاه خودروي فرسوده، مي*توانند نيمي*از آلودگي هواي ناشي از ناوگان سواري*هاي تهران را توليد كنند، خاطرنشان كرد: اين قصه پر غصه آلودگي هوا در شهرمان تهران است.

شهردار شهر لندن گاهی حرف های ظاهرا مسخره ای می زند ولی در واقع او واقعا نگران محیط اطرافش است. او با طرح هوای پاک شروع کرد و فعالیت هایش با طرح هایی مثل بازیافت و حمل و نقل عمومی در پایتخت انگلستان ادامه پیدا کرد. بازگو کردن آخرین ایده ی عجیب وی کمی احمقانه به نظر می آید. Boris Johnson تعدادی کامیون را مامور اسپری کردن نوعی چسب روی خیابان های لندن کرده است. این کار باعث جذب آلودگی که ممکن است از طرق هوا منتقل شود می گردد و در نتیجه پخش آلودگی قبل از گسترش و آسب دیدن شهروندان متوقف می شود.

اگر آلودگی مخصوصا در نقاط آلوده ی شهر پخش شود در ادامه تعدادی مشکل مختلف تنفسی برای شهروندان پیش می آید. در این پروژه که تازه به مرحله ی اجرا در آمده، فعلا 3 کامیون شرکت دارند و از ساعت 12 نیمه شب تا 6 صبح در آلوده ترین مناطق لندن فعالیت می کنند. ابتدا خیابان توسط یک ماشین خاص شبیه ماشین خاکروبی تمیز می شود و با جت شستشو می گردد. در مرحله ی بعد سطح خیابان با ماشینی شبیه ماشین برف روب و با نوعی آب پاش خاص برای اعمال محلول کلسیم و آب و سایر اضافات، پوشانده می شود.

وقتی کار تمام شد سطح خیابان به نظر عادی می رسد و چیزی روی آن نیست، اما شهردار Johnson تاثیر این کار را مهم و حیاتی می داند. این چسب ذراتی شبیه دوده به نام PM10 روی سطح خیابان به جا می گذارد. PM10 حاصل دود اگزوز خودروها و همچنین فرسودگی ترمز ها و لاستیک خودرو است و همین ذرات هستند که باعث بروز بیماری وخیمی مثل آسم می شوند. بیماری های قلبی عروقی و سرطان شش و حتی مرگ زودرس همگی از بیماری های خطرناکی هستند که PM10 ایجاد می کند.

این پروژه در بخش هایی از شهر مثل Victoria Embankment، Euston Road و Earls Court اجرا شده و انتقادات جدی درباره ی آن وجود دارد. پروفسور Frank Kelly از دانشگاه King’s College London می گوید: “این تکنیک اتلاف سرمایه ی ملی است.” او که یکی از متخصصین اثرات آلودگی هوا بر سلامت بدن انسان است، در گفتگو با BBC گفت: “این راهکار با منبع و مشکل آلودگی مقابله نمی کند بلکه به محض توقف اسپری کردن چسب روی خیابان، مشکل دوباره اوج می گیرد.”

او و تعداد زیادی از منتقدین می گویند چیزی که شهردار استفاده کرده در واقع یک چسب پلاستر است که برای جلوگیری از پخش ذرات کوچکتر از £300m به کار رفته و در واقع توجیهی است برای شکست در رسیدن به استانداردهای کیفیت هوا در اروپا.

پروفسور اضافه کرد: ” من به عنوان یک محقق سلامتی، متعجب هستم که چه طور مشکل را به این شکل از کمیسیون های اروپا پنهان می کنند.”

اما مشکل آلودگی شهر لندن چه طور است ؟ در سال جاری سطح آلودگی شهر لندن به بالاترین مقدار خود پس از سال 2003 رسید و بر اساس نمودارهای رسمی اگر سطح آلودگی به همین صورت باقی بماند، آلودگی شهر استانداردهای EU را در سال 2012 نقض خواهد کرد.

بنابراین مشخص می شود که چرا لندن برای این مشکل 900 هزار یورو سرمایه گذاری کرده است. این شیوه تا حدی موثر بوده و در برخی نقاط آلوده ی شهر سطح آلودگی تا 14 درصد هم کاهش یافته است.

البته برخی افراد نظر متفاوتی دارند و این شیوه ی مقابله با آلودگی را موثر و خوب می دانند. Garrett Emmerson رئیس کمپانی Transport for London می گوید: “اولویت اصلی برای شهردار لندن و کمپانی TfL این است که هوای شهر با راه حل های بلند مدتی مثل استفاده از خودروهایی با آلودگی کمتر و اتوبوس های پاک تر، ممنوع کردن تردد تاکسی هایی که آلودگی زیادی دارند و همچنین جدیت و سخت گیری بیشتر در مورد استاندارد های مربوط به نقاطی با آلودگی پایین، بهتر و پاک تر شود. در عین حال راه حل های سریع نیز مورد توجه TfL و شهردار است.

بنابراین این که راه حل استفاده از چسب کلسیومی برای خیابان ها، خوب است یا بد بستگی به این دارد که با چه کسی صحبت می کنید و نظر چه کسی را می خواهید

آلودگی هوا در شهرهای کشور همچنان راه نفس را بسته است. خیمه سیاه هوای آلوده بر فراز شهرهای بزرگ کشور از مرز 20 روز گذشته است. تبریز، مشهد، اراک، اهواز و اصفهان و تهران این روزها آسمانی تیره و ابری دارند. انگار ما در مرزهای یک فاجعه بزرگ قرار داریم. فاجعه ای که در 1952 در لندن رخ داد.

به گزارش خبرنگار بلدیه، سال 85 اعلام شد که بر اثر آلودگی هوا در تهران روازنه بيش از 27 نفر می میرند. با گذشت دو سال این رقم به 42 نفر رسید. اما امروز و با گذشت 9 سال از آن روز نه سازمان بهشت زهرا و نه پزشکی قانونی هیچ کدام آماری از مرگ روزانه شهروندان منتشر نمی کنند. آلودگی هوا نه تنها راه نفس بر مردم را بسته است که مسئولان را به سکوتی ترجیحی سوق داده است.

سال 85 قرار بود که قانون جامع کاهش آلودگی هوا به اجرا درآید. قانونی که هیچ گاه به اجرا در نیاورد. پس از كلي تحقيق و تفحص توسط مجلس و دولت و شهرداري و سازمان محيط زيست در نهايت معلوم نشد مقصر كيست. تنها اتفاق مرگ تدريجي شهروندان در هر پاييز و زمستان بود.

سال 85 اتفاقي تازه افتاد. كميسيون اصل 90 مجلس اعلام كرد بر اساس شكايات مردمي تصميم دارد تا پرونده آلودگي هواي تهران و شهرهاي بزرگ را به جريان بياندازد و در نهايت مقصران آلودگي هوا را به دادگاه معرفي كند. اما با گذشت 9 سال هيچ دادگاهي براي مقصران آلودگي هواي تهران و شهرهاي بزرگ كشور معرفي نشده است.

مرگ و میر بر اثر آلودگی هوا چندان قابل اثبات نیست. اما آماری که اداره کل سلامت وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی به نام آمار «Q» بر اساس الگوهای سازمان جهانی بهداشت ارائه می کند می تواند تخمین درستی از فاجعه آلودگی هوا ارائه کند.

آخرین بار سال 86 این آمار منتشر شد و اعلام کرد که تنها در تهران سالانه 4 هزار و 500 نفر بر اثر آلودگی هوا می میرند. این آمار یک فاجعه است. فاجعه ای که زنگ خطرش در سالهای گذشته به صدا درآمد اما مسئولان این زنگ خطر را نشنیدند و اکنون در درون فاجعه ای قرار داریم که تنها دست آورد آن مرگ تدریجی شهروندان تهرانی است.

البته ماجرا در دیگر شهرهای ایران خیلی بهتر نیست. مرور خبرهای منتشر شده در سالهای گذشته بحران آلودگی هوا در شهرهای بزرگ ایران مانند اصفهان، اراک، شیراز و تبریز و مشهد را تایید می کند. صرف نبود آمار مشخص هم نمی تواند دلیل قطعی بر بروز فاجعه نباشد.

مروری بر آلودگی در شهرهای جهان

چگونه مي توان حادثه 5دسامبر سال 1952 شهر لندن را فراموش كرد. هنگامي كه در آن روز هواي لندن از حركت ايستاد و ناگهان مه-دود غليظي به تدريج شهر را فرا گرفت و به مدت چهار روز شگفت انگيز ترين حادثه را آفريد. وارونگي دما، در چهار روزي كه شهر لندن را فرا گرفته بود، مرگ بيش از 4هزار نفر را موجب شد.

شايد اين اتفاق چنان رعب آور بود كه تا سالها حتي امروز نيز از آن به عنوان، اتفاقي بسيار ناگوار ياد مي كنند. اگرچه نمونه هاي ديگر اين حادثه كه در اثر آلودگي هوا رخ داد، در نقاط مختلف جهان تا پيش از آن رخ داده بود.

به عنوان مثال مي توان به حادثه دره ميوز بلژيك اشاره كرد. در دسامبر 1930 حدود 60 نفر انسان و تعداد زيادي گاو و گوسفند به علت وجود وارونگي دما و تراكم آلاينده هاي خروجي از صنايع سازنده اسيد سولفوريك، شيشه سازي و كارخانه تهيه روي تلف شدند. حالت وارونگي دما حدود 5 روز طول كشيد و بيشتر مرگ و ميرها در روزهاي چهارم و پنجم دسامبر اتفاق افتاد.

از سويي در شهر دونورا ايالت پنسيلوانيا ايالات متحده اتفاق مشابه ديگري افتاد. ناگهان وارونگي دما رخ داد و آلاينده هايي كه از صنايع فولادي شهر را احاطه كرده بودند، باعث بيماري نيمي از جمعيت شهر شدند.

بسياري از ساكنان شهر دونورا بستري شدند و پس از چندي، هواي شهر تميز شد، اما ديگر هيچ شهروندي حاضر نبود تا كارخانه هاي ساخت قطعات فولادي در آن شهر به فعاليت بپردازند.
هيچ كس اين حوادث ناگوار را فراموش نمي كند. تأثير اين اتفاقات شايد بر زندگي كساني كه از آن اطلاع يافتند، بسيار زياد بود و گاه حتي موجب شد كه بسياري از آلاينده ها از حاشيه شهرها نيز برچيده شود و اين همه با تلاش مردم اتفاق افتاد. چرا كه آنان اولين قربانيان اين پديده جهان مدرنند.

هر روز فاجعه ای در راه است

خبر ناگوار است. ناگوار و بسيار تكان دهنده. اگر بشود آن را با وسواس بيشتري مرور كرد، شايد تمام آن اتفاقات نادر جهاني را كه افتاده به گوشه اي براند، اما از آنجا كه هر روز از زبان كسي به هزار شكل و شمايل گفته مي شود، شايد چندان جلب توجه نكند. درست است كه تعداد 4 هزار كشته بر اثر آلودگي هوا در شهر لندن آن هم در طول چهار روز به يك فاجعه جهاني تبديل شد و كشته شدن 60 نفر طي چند روز در دره ميوز در بلژيك در حافظه جهان مثل ميخي كوبيده شد، اما آنچه كه فاجعه مي نامند، هر روز در همين شهر تهران اتفاق مي افتد و هيچ كس هم تعجب نمي كند.

در سال85 روزانه 27 نفر بر اثر آلودگي هوا در تهران جان باختند، سال 87 نیز اعلام شد که 42 نفر بر اثر آلودگی هوا مردند. اما این روزها فاجعه بزرگتری در حال وقوع است. آيا اين خبر تكان دهنده تر از حادثه شهر دونورا نيست؟! آيا مرگ سالانه دهها هزار نفر در شهر تهران بر اثر آلودگي هوا، يك فاجعه بزرگ نيست؟!

ما در حالي تمام اين اخبار را مرور مي كنيم كه انگار از اين اتفاق دوريم و تنها جاذبه اين خبر است كه ما را به مرور آن مي كشاند. اما دانستن اين نكته كه بيشتر ساكنان شهرهاي بزرگ كه جمعيتي بالغ بر 30 درصد كشور را دارند اندكي موجب نگراني مان مي شود. گويا انگار اين يك وظيفه شهروندي است كه هر ساله در تهران و شهرهاي بزرگ كشور ده ها هزار نفر بر اثر آلودگي هوا جان بسپارند. اين يك فاجعه واقعي است، اما هيچ گاه مورد توجه نبوده است.

خودروها اولین متهمان آلودگی

تهران در هر روز با 3/5 ميليون خودرو پرتراكم ترين شهر ايران به لحاظ حجم وسايل نقليه است. از سويي با افزايش توليد كارخانه هاي خودروسازي و واردات خودرو از خارج از كشور، اين تعداد در حال افزايش است. براساس آمار منتشر

شده از مجري طرح جامع كاهش آلودگي هوا، روزانه 1200 خودرو به تعداد خودروهاي پايتخت افزوده مي شود. اين در حالي است كه علاوه بر وضعيت ترافيكي پايتخت كه به يك مشكل لاينحل تبديل شده، هواي شهر روز به روز وضعيتي بحراني تر مي يابد. به طور متوسط در طول هر سال تهران در حدود 14روز به علت آلودگي هوا،به دليل آلودگي هوا تعطيل مي*شود.

تهران به دليل شرايط اقليمي و جغرافيايي داراي هوايي تقريباً ساكن است. در طول يك سال تنها به مدت 11 روز در اين شهر، باد جريان مي يابد و 354 روز شهر تهران هوايي ساكن دارد. از سويي وجود ساختمان هاي بلند و مرتفع، موجب تغيير در زيست بوم اين شهر شده است.

بسياري از بادهايي كه در زمان محدود در شهر تهران وزيدن مي گيرد، بادهايي ضعيف هستند و قدرت جابه جايي هواي آلوده شهر را ندارند. از سويي اين شهر، به دليل حجم زياد خودروها كه بيش از 75درصد آلودگي هواي اين شهر را فراهم مي آورند، روند رو به رشد آلودگي را تشديد مي كند و براساس پژوهش هاي انجام شده، مي توان انتظار داشت كه تهران در سالهاي آينده، شاهد مرگ و مير تعداد بسياري از شهروندان باشد. در واقع جمع شدن دو عامل مهم در اين شهر مي تواند ميزان تلفات جاني در اين شهر را افزايش دهد؛ آلودگي هوا و وارونگي دما.

خسارت میلیاردی ناشی از آلودگی

خبر ناگوار و نگران كننده است. هزینه پایتخت نشینان برای آلودگی هوا 5 برابر یارانه*شان است. مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران با اعلام این که سالانه 800 هزار تن آلودگی از منابع مختلف در تهران تولید می*شود که منشاء 70 تا 80 درصد آن خودروها هستند، گفت: خودروسازان داخلی فقط به دنبال اجرا کردن کف قوانین و مقررات تعریف شده کشور هستند که با استانداردهای جهانی فرسنگ*ها فاصله دارد؛ اما در برابر انبوه آلایندگی که محصولات آنها تولید می کنند، احساس مسئولیت اجتماعی نمی*کنند.

وي از آزمون های انجام شده و بررسی*های به عمل آمده بر توليدات كارخانه*هاي خودروسازي خبر مي*دهد و مي*گويد، خودروهای داخلی با استاندارد یورو 2، بعد از گذشت یکی دو سال از تولید، اصلاً در سطح یورو 2 کار نمی کنند و استانداردهای پایداری ندارند و این در شرایطی است که چون خودروسازان به دنبال کاهش هزینه ها و دریافت سود بیشتر هستند، خودروهای تولیدی خود را با مبلغ گزاف و با چند برابر قیمت جهانی به مردم می فروشند.

حسینی با بیان این که هنوز در کشور شاهد تولید موتورسیکلت های 125 سی سی کاربراتوری هستیم که هر کدام 4 تا 5 برابر یک خودرو آلودگی تولید می کند، مي*گويد: وزارت صنعت، علت ادامه تولید موتورسیکلت ها را وجود تقاضا عنوان می*کند و این در حالی است که تا وقتی محصول ارزان قیمتِ بی کیفیت عرضه می کنیم، معلوم است که تقاضا برای آن وجود دارد.

وي با بیان این که بر اساس بررسی های به عمل آمده، هزینه صدمات آلودگی هوا در تهران برای هر شهروند، ماهانه 210 هزار تومان است که سالانه به دو میلیون و 520 هزار تومان می رسد، تصریح کرد: این در حالی است که یارانه*ای که هر شهروند از دولت دریافت می کند، ماهانه 45 هزار تومان است که سالانه به 540 هزار تومان می رسد.

مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در پایان با تأکید بر این که هر تهرانی سالی نیم میلیون تومان از دولت یارانه می گیرد، در صورتی که 5 برابر آن یعنی دو و نیم میلیون تومان، هزینه بی توجهی مسئولان مربوطه به موضوع آلودگی هوا را می پردازد، خاطرنشان کرد: قانون پشت قانون داریم که روی زمین مانده و اجرا نمی*شود.

آمارهاي جهاني

بانك جهاني در جديدترين گزارش خود از خسارات آلودگي هوا در تهران اعلام كرده است كه خسارات مرگ و مير ناشي از آلودگي هواي شهر، سالانه 640 ميليون دلار معادل 5هزار و يك صد ميليارد ريال است. از سويي نشانه هاي بيماري ناشي از آلودگي هواي شهر 520 ميليون دلار معادل 4هزار و يكصد ميليارد ريال برآورد شده است. همچنين بانك جهاني در اين گزارش از خسارات بيماري هايي كه از آلودگي هواي تهران ناشي مي شود، خبر داده است. به گزارش اين سازمان، بيماري هاي ناشي از آلودگي هواي شهر تهران سالانه 260ميليون دلار معادل 2 هزار و 100 ميليارد ريال به اقتصاد ايران آسيب مي رساند.

اين سازمان مجموع خسارات ناشي از آلودگي هوا در كشور ايران را يك هزار و 810ميليون دلار معادل 14هزار و 420 ميليارد ريال مي داند.

شايد تكيه بر اين ارقام و آمار بيانگر ميزان خسارت وارده به اقتصاد كشور باشد. شايد ديگر لازم نباشد از رتبه 117 ايران از مجموع 133 كشور ارزيابي شده در جدول آلودگي هوا خبر دهيم. آلودگي هواي تهران، در سالهاي اخير، به يكي از چالش هاي اساسي پيش روي مديران شهر تبديل شده است.

از سويي شركت كنترل كيفيت هواي تهران، اعلام كرده كه وضعيت هواي پايتخت رو به وخامت دارد، به نحوي كه در صورت عدم گسترش سيستم حمل و نقل عمومي، طي سالهاي آينده ديگر هيچ منطقه اي در تهران از هواي پاك بهره مند نيست و اين شهر 636 كيلومتر مربعي در زير سايه سنگين و كشنده هوايي مسموم قرار مي گيرد كه هر لحظه امكان ثبات آن وجود دارد. در واقع تهران تا پنج سال ديگر به شهري تبديل مي شود كه هر لحظه انتظار مي رود هواي آن ساكن شود و انبوهي از شهروندان آن در حالي كه در زير ابرهاي سنگين و كشنده زندگي مي كنند، رفته رفته، به مرگي زودرس دچار شوند.

خبر ناگوار است: تهران آبستن فاجعه اي بزرگ . شايد اين گفتار بیانگر وضعيت اين شهر فراموش شده در انبوه دودهاي كشنده باشد. به راستي، اگر روزي هواي تهران ساكن شود، چه اتفاقي خواهد افتاد. شايد سالها بعد، در روزنامه ها، از فاجعه اين شهر خاكستري، اخبار بسياري خوانده شود. تهران بسيار مشتاقانه به سمت فاجعه اي پيش مي رود كه شايد هر كدام از شهروندان در بروز آن، نقش بسزايي دارند. انگار ما به دست خود، خويشتن را به سمت نابودي پيش مي بريم.