موضوع: آشنایی با آلودگی هوا و صوت

مهم ناشی از آلودگی هوا در جهان
بالا رفتن غلظت آلاينده های هوا از يک حد معين در بعضی از کشورها و مناطق جهان حوادث ناگواری را به وجود آورده است. وقوع حوادث شديد آلودگی هوا که موجب بيماری و مرگ ومير تعداد زيادی از ساکنين شهرهای بلا زده شده، بمنزله زنگ های خطری بوده است که جهانيان را نسبت به مخاطرات واقعی و مهلک آلودگی هوا هشدار داده است و موجب شروع اقدامات مثبت در زمينه کنترل آلودگی هوا شده است. بررسی ها نشان می دهد. مهمترين حوادث ناشی از آلودگی هوا در بلژيک، پنسيلوانيا، لندن و نيويورک رخ داده است.

حادثه دره ميوز در بلژيک
اين حادثه از اول دسامبر 1930 شروع و منجر به مرگ حدود 60 نفر شد. اين افراد همگی دارای علائم اوليه شامل سرفه تحريکی و سرفه های همراه با اخلاط و تنگی نفس بودند.
در اين دره تعداد زيادی آلودگی صنعتی از جمله صناي توليد فولاد، اسيد سولفوريک و شيشه سازی وجود داشت که وارونگی دما سبب محبوس شدن آلودگی در پايين دره گرديد.

حادثه شهردونورا _ پنسيلوانيا
در 26 اکتبر سال 1948 شرايط وارونگی دما و ايجاد مه تا 31 اکتبر ادامه يافت که طی اين مدت 20 نفر مردند که بيشترين آمار فوت شدگان در روز سوم گزارش شده است.
اين منطقه دارای صنايع ذوب آهن، توليد روی و اسيد سولفوريک بوده که در آن از جمعيت 14 هزار نفری 43 هزار نفر بيمار شدند و 10 درصد جمعيت بشدت آسيب ديدند.

حوادث لندن
حادثه در لندن از پنجم تا نهم دسامبر سال 1952 اتفاق افتاد. بررسی آمار مرگ و مير لندن که پس از چند ماه صورت گرفت، نشان داد که در طی 7 روز يعنی از هشتم تا 14 دسامبرِ همان سال تعداد و موارد مرگ و مير در لندن نسبت به همان مدت در سال قبل 4 هزار نفر بيشتر بوده است. بعد از آن در نوامبر سال 1953 و دسامبر 1962 شرايط جوی مشابهی با غلظت بالای SO2 بوقوع پيوست که مرگ و مير در سال 1962 به مراتب کمتر از سال 1952 بود.

حوادث نيويورک
نيويورک نيز چندين حادثه آلودگی هوا داشت که هر کدام باعث افزايش ميزان مرگ و مير شدند. که تعدادی از اين حوادث در نوامبر 1953، نوامبر 1962 و تعطيلات شکرگزاری سال 1966 رخ دادند.

در کاهش عوارض ناشي از آلودگي هوا
شايد گاه و بي گاه با خود فکر کره باشيد که سرانجامِ زندگي در شهري آلوده مثل تهران با اين همه دود و آلاينده هاي محيطي چه خواهد بود؟ بيماري هاي حاد ريوي، آلرژي هاي مزمن، مشکلات روحي و رواني يا انواع سرطان ها و ... .
زماني بود که روزنامه ها و خبرگزاري ها در سر فصل اخبارشان هواي يک روز را آلوده اعلام مي کردند و اين وقتي بود که تعداد اين روزها، کمتر از روزهاي پاک بود. اما امروز آلودگي هوا به حدي رسيده که اگر خبر " امروز هواي تهران سالم است " را از راديو بشنويم و در روزنامه بخوانيم، خوشحال و بعضاً متعجب مي شويم.
روزمرّگي و سکونت در کلان شهري با ويژگي هاي تهران امروزي، نه فقط عوارض و خطرات آلاينده هاي محيطي، که شايد بسياري ديگر از ناهنجاري ها را براي بسياري از شهروندان در پي داشته باشد، غافل از اين که هر يک از ما در قبال خود ، کودکان، سالمندان و تک تک اعضاي خانواده خويش عهده دار مسئوليت هايي هستيم که حفظ تندرستي، مهم ترين آنهاست.
هرگز با خود انديشيده ايد که چطور از عهده اين مسئوليت بر آييد ؟ چگونه با شيوه اي نه چندان دشوار، تاوان زندگي در آلوده ترين شهر دنيا را بپردازيد؟ چگونه رشدي بهتر براي کودکان و عمري دراز براي خود به ارمغان آوريد، آن هم با خوردن؟ خوردن غذاي مناسب؟
مطالعات نشان داده که مصرف شير تاثيرات مضر آلودگي هوا بر بدن را کاهش مي دهد. " طاهره طالع ماسوله " دانشجوي دکتراي تغذيه دانشگاه کبک کانادا در اين باره مي گويد : در بدن انسان باکترهاي مفيدي وجود دارند که عمل دفع ادرار و مدفوع و مواد آلاينده را تنظيم مي کنند. هر وقت ميزان باکتري هاي مفيد بر اثر ورود سرب و مواد آلاينده به بدن کم شود، عمل دفع هم با مشکل مواجه مي شود و اين مواد در بدن باقي مي مانند. شير به دليل دارا بودن ماده اي فعال به نام " پتوبيوتيک "، سطح اين باکتري هاي مفيد را در روده انسان تعادل مي بخشد.
وي اضافه مي کند : کاهش يا افزايش فلور طبيعي ( باکتري هاي مفيد ) روده به صورت اسهال و يا يبوست بروز مي کند، که درهر دو حالت براي سلامتي بدن مضر است.

چه بخوريم، چگونه بخوريم؟
وقتي مي توانيم با کمي دقت و توجه در انتخاب غذاي مصرفي و موادي که در طي روز تغذيه مي کنيم، تهاجم آلاينده ها را تحت کنترل در آوريم و جان سالم به در بريم، چرا اين کار را نکنيم؟
دکتر نيستاني، خوردن آنتي اکسيدان ها را راهي براي مقابله با عوارض آلودگي هوا مي داند و مي گويد : " اگر غذاي ما از نظر آنتي اکسيدان ها غني باشد، احتمال وقوع استرس هاي اکسيداتيو هم کاهش مي يابد. ويتامين هاي C , E ، کاروتنوئيدها، پلي فنول ها از آنتي اکسيدان هاي مهم هستند. سبزي ها و ميوهاي تازه، منابع غني ويتامين C هستند. حساسيت اين مواد به حرارت ، نور و PH محيط بالاست ؛ مثلاً با افزودن جوش شيرين به غذا، ويتامين موجود در اين مواد غير فعال مي شود. از اين رو بهتر است ميوه ها و سبزيجات را تازه مصرف کنيد.
روغن سويا ، آفتابگردان ، جوانه گندم و ساير روغن هاي گياهي، غني ترين منابع ويتامين E هستند. ويتامين هاي E نسبت به شرايط طبخ مقاومت بيشتري دارند. "
ساير مواد غذايي موثر براي کاهش اثرات مخرب آلودگي هوا بر بدن به شرح زير است.
روي يک از اين مواد موثر است. انواع گوشت و غلات به خصوص غلات سبوس دار منابع سرشار از روي هستند.
مردم ايران از دير باز با مشکل کمبود روي در بدن خود مواجه بودند که يکي از مهم ترين اين عوامل اسيد فيتيک ( فيتات ) موجود در غلات است.
نکته مهمي که در هنگام مصرف غلات بايد در نظر داشته باشيم ، اين است که وقتي از غلات براي تهيه نان استفاده مي کنيم، حتماً مي بايست عمل تخمير خمير نان بدون دخالت جوش شيرين انجام شده باشد.
زيرا بطور طبيعي آنزيمي به نام فيتاز در غلات موجود است که بر اثر عمل تخمير خمير نان فعال مي شود و اسيد فتيک را تجزيه مي کند. اگر تخمير صورت نگيرد، فيتاز فعال نمي شود ، در نتيجه اسيد فيتيک با روي ترکيب شده و فيتات روي را تشکيل مي دهد. در اين صورت روي جذب نمي شود و سيستم ايمني بدن دچار مشکل خواهد شد.
همانطور که اشاره شد شير و لبنيات نيز عوارض ناشي از آلودگي هوا را بر دستگاه گوارش کاهش مي دهند.
وجود ماده اي به نام پکتين در سيب، سرب را به طور کامل از بدن دفع مي کند و هر قدر مصرف سيب در طول روز بيشتر باشد، براي کاهش عوارض آلودگي هوا بهتر است. ساير منابع غني از پکتين عبارتند از : مرکبات مثل پرتقال و ليمو و گريپ فروت - توت فرنگي – هويج و غلات سبوس دار.
کلام آخر اينکه اگر در شهرهاي پر جمعيت و آلوده زندگي مي کنيد، از خوردن مواد غذايي زير براي حفظ تندرستي غفلت نکنيد تا از اين مهلکه جان سالم به در بريد :
1- حداقل روزانه دو ليوان شير
2- حداقل 400 گرم سبزي و ميوه تازه در طي روز
3- غلات سبوس دار
4- حداقل يک سيب در طول روز

هوا با کاهش اکسیژن در خون رسانی به چشم، میزان بینایی را کاهش می*دهد.
آلودگی هوا به دلیل افزایش میزان گاز منواکسید کربن سبب تاری دید و بروز سرگیجه می*شود. آلودگی هوا پس از بروز تاری دید و عدم درمان، می*تواند سبب تیره دیدن اجسام و محیط شود، به گونه*ای که معمولا مبتلایان محیط اطراف خود را خاکستری و یا تاریک*تر می*بینند.


قدرت چسبندگی منواکسیدکربن به گلبول*های سرخ ‪ ۲۰۰‬برابر بیشتر از اکسیژن است و شش ساعت زمان می*برد تا از خون خارج شود، اما با اکسیژن خالص ‪ ۳۰‬دقیقه طول می*کشد تا منواکسید کربن از خون خارج شود. ذرات موجود در هوای آلوده همچون سرب نیز با غلظت ‪۶۰‬ میکروگرم در دسی*لیتر پلاسما سبب افزایش ورم مغز می*شود که سردرد، کاهش دید، کم خونی و افسردگی از علائم مسمومیت با آن است. ذرات موجود در هوا با ایجاد تغییرات PH(اسیدیته) محیط چشم را مقداری اسیدی می*کند و سبب ایجاد سوزش، قرمزی و اشک ریزش در افراد می*شود.

این علائم در موتورسواران ‪ ۲۰‬برابر بیشتر از دیگران است. آلودگی هوا در بیمارانی که التهاب سطحی قرنیه دارند و مبتلایان به التهاب لبه پلک، سبب شدت یافتن بیماری*شان می*شود. میلان گفت: آثار آلودگی هوا و بروز علائمی همچون خارش، سوزش، اشک ریزش و قرمزی لبه پلک در اطفال به دلیل حساس بودن چشم*های*شان و در افراد بالای ‪۵۰‬ سال به دلیل ضعف بدن، بیشتر است.
کاهش تردد در مناطق پر ترافیک و آلوده، عدم استفاده از موتورسیکلت برای تردد در شهر و استفاده از عینک*های پوشاننده چشم در کاهش میزان تاثیر گذاری آلودگی هوا بر روی چشم موثر است. افزایش میزان مصرف مایعات، ویتامین*های آنتی*اکسیدان بخصوص ویتامین ‪ C‬و ریزمغذی روی و `فلاوینوئید` که در نارنج، انار و چای سرد به وفور وجود دارد، در کاهش میزان آلودگی هوا بر روی چشم موثر است. با این وجود افراد باید درصورت بروز علائمی همچون قرمزی، اشک ریزش و تاری دید حتما به پزشک مراجعه کنند تا از شدت یافتن بیماری*شان پیشگیری شود. برای درمان این افراد داروهایی همچون قطره*های چشمی ضد التهاب، ضد عفونی*کننده و داروهای رفع مسمومیت اعصاب مغز، تجویز می*شود.

تاثير الودگي هوا بر غلات
مقدار خسارات اقتصادی که آلودگی هوا به تولید غلات وارد ساخته *است، طی برنامه کار شبکه *ارزیابی افت غلات سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا (NCLAN) اندازه گیری و برآورد شده *است. طبق این تحقیقات ، کاهش مقدار ازن به میزان 50 درصد موجب افزایش حاصلخیزی چهار نوع غله *اصلی (سویا ، ذرت ، گندم و بادام زمینی) می*شود. از این حاصلخیزی ، درآمدی به مبلغ 5 میلیون دلار بدست می*آید. روی هم رفته برآورده شده *است که *ازن حاصله *از سوزاندن مواد نفتی 5 تا 10 درصد از تولید غلات می*کاهد. اثر ازن حاصل از آلودگی هوا روی گیاهان به صورت زرد شدن برگ و فساد بافتها و کم شدن رشد گیاه و کاهش کیفیت محصول و حساسیت بیشتر گیاه در برابر تنشهای طبیعی ظاهر می*گردد.
آمار آسیب *دیدگی غلات
برعکس حالت نابودی جنگلها که *از دیر زمان در نقاط گوناگون و جداگانه *اتفاق می*افتاد، کاهش بازدهی غلات مسری به نظر می*رسد. در تجزیه و تحلیلهای اقتصادی ، افت سالانه محصول غلات در ایالات متحده *امریکا بیش از 100 میلیون دلار برآورد شده *است. این مقدار قابل ملاحظه ، در واقع می*تواند اعلام خطر جهانی تلقی شود. در این تحقیقات آمده *است: تا این تاریخ نیز ، آلودگی هوا از جنگلها و غلات آمریکا ، تاوان سنگینی گرفته و خسارات آن هنوز رو به *افزایش است. اگر رهاسازی گازهای آلوده کننده *از سطح زمین به هوا مهار نشود، در شرایط فعلی و با مقررات جاری ، تصور می*رود مقدار غلظت اکسید نیتروژن حاصله *از کار تأسیسات تولید نیرو ، برق حرارتی و بخاری تا سال 2030 میلادی دو برابر می*گردد.

تاثير الودگي هوا بر انسان
انسان وقتی در معرض هوایی باشد که در آن ، مقادیر قابل توجهی دی *اکسید گوگرد وجود د اشته باشد، مبتلا به بیماریهای تنفسی می*گردد و زمانی که در معرض دمای زیادی واقع شود، بینایی*اش تاحت تأثیر قرار می*گیرد. میزان مرگ و میر کسانی که در معرض هوای آلوده به دی* اکسید گوگرد بوده و به بیماریهای قلبی یا ریوی دچار شده*اند، روز به روز افزایش می*یابد. در نتیجه *احتراق ناقص سوخت در موتورهای بنزینی ، کارخانه*ها و غیره ، مونواکسید کربن (CO) در هوا منتشر می*شود. وقتی هوای حاوی گاز CO را استنشاق کنیم ، گاز CO با هموگلوبین خون ترکیب شده و جلو بافت گلبول*ساز را می*گیرد.

بر اساس پژوهشهای انجام شده ، وقتی سطح اشباع هموگلوبین کربنی خون در حدود 20 % باشد، به قلب صدمه زده و به بافت خون*گیر زیان می*رساند. وقتی مقدار ماده یاد شده 10% باشد، سردرد عارض می*شود. وقتی سطح دی*اکسید نیتروژن موجود در هوا ، بالاتر از حد قابل قبول باشد، بیماریهای تنفسی در میان کودکان شایع می*شود. هنگامی *که *اکسیژن هوا بیش از 500 میلی گرم در متر مکعب و واکنش فوتو شیمیایی نیز در حد بالایی باشد، انسان دچار تنگی نفس می*گردد. جاری شدن آب از گلو یا چشمها از جمله مشکلات اساسی دیگری است که در چنین شرایطی مشاهده شده *است. بطور کلی آلودگی هوا باعث کاهش میزان بینایی می*گردد.

آلودگی هوا و راه های مقابله با آن
ا


کارشناسان و مجامع زیست محیطی در عرصه های جهانی به این نتیجه رسیده اند که در پیش گرفتن راه های موثر حمایت از محیط زیست و منابع طبیعی امری اجتناب ناپذیر و حیاتی است. رمز و کلید اصلی موفقیت در تثبیت اقلیم زمین ، کاهش مصرف سوخت های فسیلی است.

باتوجه به بحران هایی که در طی سده گذشته از طریق انتشار مواد آلوده کننده در محیط زیست بوجود آمده، مبارزه برای داشتن هوای تمیزتر در چند دهه اخیر همه گیر شده است و این مبارزه بصورت یک واقعیت بین المللی ظاهر گردیده، زیرا هوا مرزهای بین المللی را به رسمیت نمی شناسد و هیچ کس در مقابل تهاجم هوای آلوده ایمن نیست. در شرایط کنونی مساله اصلی به شهرهای عمده و پرجمعیت و مناطق شهری مربوط می شود.

کارشناسان و مجامع زیست محیطی در عرصه های جهانی به این نتیجه رسیده اند که در پیش گرفتن راه های موثر حمایت از محیط زیست و منابع طبیعی امری اجتناب ناپذیر و حیاتی است. رمز و کلید اصلی موفقیت در تثبیت اقلیم زمین ، کاهش مصرف سوخت های فسیلی است.

راه های مقابله با آلودگی هوا:
▪ از موثرترین راهکارهای کاهش آلودگی، کاهش آلودگی از مبدا است: ساخت و طراحی وسایل نقلیه موتوری که از حداقل سوخت استفاده کنند، چنانچه در کشور های پیشرفته این امر تحقق یافته و در صدد موفقیت های بیشتری نیز هستند. همانطور که می دانیم وسایل نقلیه موتوری در ایران نسبت به دیگر کشور ها از بالاترین مصرف سوخت برخوردار هستند.

▪ تبدیل سوخت خودروها به CNG در مقابل بنزین و نیز کاهش واردات بنزین .

▪ ارایه برنامه های آموزشی در رابطه با کاهش مصرف سوخت از طرق مختلف مانند آموزش تعمیر و نگهداری خودروها، الگوهای رانندگی و عوامل موثر بر میزان مصرف سوخت خودرو.

▪ استفاده از رسانه ها ی همگانی (رادیو، تلویزیون، مطبوعات و… ) و فعالیت های سازمان یافته برای آموزش و افزایش دانش در باره ی تهدیدهای آلوده کننده های هوا وایجاد آگاهی از اجرای قوانین برضد تمامی آلوده کننده ها بسیار مهم و ضروری است. این رسانه ها یکی از اولین ابزارهای ما برای ایجاد تغییر به شمار می آیند.

▪ به کودکانمان از همان سنین کودکی آموزش دهیم که استفاده از وسایط نقلیه همگانی ، دوچرخه یا پیاده طی کردن

▪ مسافت های کوتاه به سلامت هوا کمک می کند؛

▪ خارج کردن صنایع آلاینده از محدوده شهری؛

▪ از رده خارج کردن خودروهای قدیمی و فرسوده با حفظ حقوق صاحبان آن ها.

▪ استفاده از انرژی های تجدید پذیر که هم اکنون در نقاط مختلف دنیا از آن ها استفاده می شود از جمله انرژی خورشید ،باد، انرژی گرمایی اقیانوس ها ،انرژی امواج آب و انرژیجذر و مد اقیانوس ها ، بیوگاز (سوخت حاصل از تجزیه میکروبی ماده آلی در غیاب اکسیژن _ بیوگاز سوختی پاکیزه است که می شود از آن برایپخت و پز ،گرم کردن فضا و آب، روشنایی و حتی فراهم آوردن توان مکانیکی در ماشین آلات کشاورزی و …)

▪ درختان و گیاهان ریه زمین هستند و یک ضرورت اساسی برای بهداشت زیستی این سیاره. هرچند انسان هوا را از دی اکسید کربن پر می کند و لایه ی اوزون را با مواد شیمیایی ساخته خود نابود می کند، درختان سیستمی قوی برای تعدیل این تاثیرات ارایه می دهند. به همان اندازه که درخت جان تازه ای به جوّ می دهد، جنگل زدایی آن را نابود می سازد. از آن جا که یک درخت طی دویست سال دی اکسید کربن هوا را جذب و کربن را در چوب خود ذخیره می کند ، وقتی آن را خرد می کنیم و به صورت چوب و یا کاغذ می سوزانیم، کربن دویست ساله ی در بند خود را بصورت دی اکسید کربن آزاد می کند و در نتیجه تاثیر گلخانه ای را تشدید می کنیم. از این رو ما نیاز به کاشت درخت داریم و باید از قطع درختان خودداری کنیم، زیرا هر درخت در هرکجای دنیا گوهری است پربها. لایه ی اوزون و گازهای گلخانه ای مرز نمی شناسند، پس قطع هر درخت تاثیر جهانی برجای خواهد گذاشت.