تلاطم
بطور کلی پخش آلاينده*هاي جوي توسط دو مكانيزم عمده چرخش*های اتمسفري شامل، باد و تلاطم جوي صورت می*پذیرد. تلاطم جوي به*طور کامل شناخته نشده است و عمدتاً شامل نوساناتی از جريان باد است که دارای فركانس بيش از 2 چرخش در ساعت باشد. نوسانات مهمتر شامل فركانس*هايي در گستره 1-01/0 چرخش در ثانیه است. تلاطم اتمسفري در نتيجه دو عامل مهم روی می*دهد الف) گرم شدن جو، كه موجب جريانات همرفتي طبيعي مي*گردد (dp/dz) و ب) تلاطم مكانيكي كه ناشي از اثر برشي باد (du/dz)است. اگر چه در هر شرايط جوی این دو عامل حضور دارند ولی، یکی از این دو تلاطم مكانيكي یا حرارتی (همرفتي) می*تواند تلاطم غالب در جو باشد. در روزهاي آفتابي كه بادهاي ملایمی می*وزد و گراديان دما به شدت منفي است گردبادهای حرارتی تشکیل می*شود. دوره تناوب تشکیل این گردبادها در حدود يك دقيقه است. به بیان دیگر، در اتمسفر خنثي در شب*هايي كه شدت باد زياد است، گردبادهاي مكانيكي حاکم خواهند شد که دوره تناوب آنها در حد چند ثانیه است. تلاطم مكانيكي در نتيجه جابجايي هوا در بالای سطح*زمين ایجاد می*شود و موقعيت ساختمان*ها و ناهمواری نسبی یا عوارض*زمین روی*شدت آن*تاثیر می*گذارد.
یکی از مفيدترين روابط برای تعیین میزان تلاطم جو، جذر ميانگين مربعات انحراف نوسانات باد[1] است كه برای يك دوره زماني، معمولاً يك ساعته، محاسبه مي*شود. اين انحراف معیارها (*مقادير σ) مي*توانند برای پیش بینی پارامترهاي عمودي و افقي در معادلات پخش به کار روند[8] و همانگونه كه در بخش*3-6 بیان شد به شرایط پايداري جوی نیز ارتباط دارند.


[1]-root mean square deviation of the wind fluctuations