| |
|
فرمول شیمیایی: C6H6
وزن مولکولی: 11/78 |
CAS: 71-43-2
RTECS : CY1400000 |
| اسامی مترادف: بنزول، سیکلوهگزاترین |
| ویژگی ها: مایع؛ نقطه جوش ˚c 1/80 ؛ نقطه ذوب ˚c 5/5؛ فشار بخار mmHg 2/95 (kPa 7/12) در ˚c 25 ؛دانسیته g/Ml 879/0 در ˚c 20 ؛ گستره انفجار 3/1% تا 1/7% حجمی در هوا |
حدمجاز: OSHA:1 ppm,5ppm STEL NIOSH: 0.1 ppm, 1 ppm C, Suspect carcinogen
ACGIH:10 ppm, Suspect carcinogen |
احتیاطات ویژه:
بنزن مظنون به سرطانزایی است. انتقال گازهای فشرده باید طبق دستورالعمل انتقال مواد خطرناک 49 CFR 171-177 صورت گیرد. |
مواد و محلولهای لازم:
1- بنزن در هوا؛ استانداردهای کاربردی در محیط مورد نظر از طریق پر کردن کیسه های هوا (تدلار) با استانداردهای آماده شده تجاری یا از طریق تزریق مقدار مشخصی از بنزن خالص به داخل کیسه تدلار که حاوی حجم مشخصی از نیتروژن یا هوای خالص است، بدست می آید.
2- سیلندر هوا، نیتروژن و یا هلیوم؛ به عنوان گاز حامل و همچنین شاهد میدانی |
وسایل و تجهیزات لازم:
1- دستگاه گازکروماتوگراف پرتابل؛ با آشکارساز فوتویونیزان؛ ترجیحا به همراه لوپ نمونه گیری از گاز و ثبت کننده نمودار؛ ستون موئین CPSil 5CB Macrobore
2- پمپ نمونه بردار فردی با دبی L/min 5- 02/0 یا سایر دبی های مناسب جهت پر کردن کیسه نمونه، به همراه لوله های رابط قابل انعطاف
نکته: پمپی که توسط ترکیبات نفتی روغن کاری شده است نباید مورد استفاده قرار گیرد.
3- کیسه هوا تدلار؛ 1 تا 20 لیتری یا سایر اندازه های مناسب
4- سرنگ های مخصوص گاز (با دریچه یکطرفه)؛ در اندازه های مناسب برای گازکروماتوگرافی
نکته: برای کاهش امکان آلودگی استانداردها و شاهدها از سرنگ هایی که قبلا استفاده نشده است استفاده کنید. گهگاهی برای آزمودن آلودگی سرنگ ها، هوای تمیز را از آن عبور داده و آنالیز کنید.
5- چسب نواری و ماژیک برای برچسب گذاری کیسه ها |
نمونه برداری:
1- براساس دستورالعمل سازنده دستگاه گازکروماتوگراف پرتابل و ثبت کننده نمودار را روشن کرده و اجازه دهید تا گرم شود.
2- یکی از روش های نمونه برداری زیر را انتخاب کنید:
الف- نمونه برداری آنی؛ توسط پمپ نمونه بردار نمونه هوا را از لوپ نمونه گیر دستگاه GC عبور دهید، یا اینکه توسط سرنگ مخصوص گاز بخشی از هوای نمونه را به دستگاه GC تزریق کنید.
نکته: برای افزایش دقت تزریق می توانید به موارد زیر عمل کنید:
- از یک لوپ نمونه برداری از گاز استفاده کنید.
- برای هر نمونه سه باز عمل تزریق و قرائت را انجام دهید.
- از حجم نمونه بیشتری برای تزریق استفاده کنید تا با دقت بیشتری قابل قرائت باشد و با گستره کالیبراسیون انطباق داشته باشد.
ب- نمونه برداری یکپارچه برای تعیین میانگین وزنی – زمانی (TWA)
- هوای داخل یک کیسه هوای تمیز را از طریق اتصال لوله ورودی پمپ به کیسه تخلیه کنید.
نکته: برای کاهش اثرات وجود آلودگی قبلی در کیسه فقط کیسه هایی را که قبلا استفاده نشده است، بکارگیرید. یا اینکه هوای تمیز را 2 بار از کیسه استفاده شده عبور داده ، سپس آن را با هوا پر کرده و آن را از نظر وجود بنزن آنالیز کنید.
- کیسه نمونه را به لوله خروجی پمپ نمونه بردار فردی متصل کنید (طول لوله باید کم باشد). به خروجی پمپ نمونه بردار یک لوله تفلونی طویل وصل کنید. همچنین می توانید قبل از نمونه برداری هوای نمونه و بعد از نمونه برداری هوای تمیز را از پمپ و لوله های رابط عبور دهید.
- نمونه هوا را به داخل کیسه هوا با دبی محاسبه شده برای پر کردن 80% از ظرفیت کیسه، پمپ کنید.
نکته: در طول نمونه برداری دبی پمپ باید ثابت باشد.
- 4 ساعت بعد از اتمام نمونه برداری بخشی از نمونه را به دستگاه GC تزریق کنید.
3- ارتفاع یا مساحت پیک بنزن را در نمونه های تزریق شده بدست آورید. |
کالیبراسیون و کنترل کیفی:
1- قبل از اینکه در محیط کار نمونه برداری را انجام دهید اعمال زیررا در آزمایشگاه انجام دهید:
- با حداقل 6 استاندارد کاربردی (3 بار تکرار برای هر کدام) منحنی کالیبراسیون را آماده کنید. نموداری از ارتفاع یا مساحت پیک در برابر جرم یا غلظت بنزن ترسیم کنید.
- انحراف دتکتور را در طول مدت مورد انتظار نمونه برداری محاسبه کنید.
- قابلیت ستون گازکروماتوگرافی در جداسازی پیک بنزن از سایر ترکیبات شناخته شده یا ترکیباتی که انتظار می رود در نمونه هوا موجود باشند را تعیین کنید.
2- منحنی کالیبراسیون روزانه (ارتفاع پیک در برابر جرم یا غلظت بنزن) را با استانداردهای کاربردی (3 بار تکرار برای هرکدام) تعیین کنید. در صورت امکان نمونه ها و استانداردهای کاربردی را متناوبا آنالیز کنید. |
| اندازه گیری: - |
مداخله گرها:
هر ترکیبی که زمان ماند آن مشابه یا نزدیک بنزن باشد می تواند ایجاد تداخل کند. |
محاسبات:
1- جرم برحسب µg بنزن در نمونه را از طریق مقایسه ارتفاع پیک نمونه با منحنی کالیبراسیون محاسبه کنید. غلظت (C) بنزن را بر حسب mg/m3 در حجم نمونه تزریق شده (V) بر حسب میلی لیتر محاسبه کنید:
[IMG]file:///C:\Users\drkalhor\AppData\Local\Temp\msohtmlclip1\ 01\clip_image002.gif[/IMG] نکته: برخی از انواع پرتابل GC این محاسبه را به صورت الکترونیکی انجام می دهند. |
پاسخ با نقل قول
