ایمنی و hse

[دکتر مصطفی کلهر]

مطالب مرتبط با ایمنی و hse در این بخش مورد بحث قرار خواهد گرفت.

[علیرضا رحی]

ایمنی، بهداشت و محیط زیست

بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE) از سه کلمه بهداشت، ایمنی و محیط زیست تشکیل شده است.

HSE MS

HSE MS نظام واحدی است که صنایع برای یکپارچه کردن و رسیدن به دید منطقی و فراگیر در زمینه ایمنی، بهداشت و محیط زیست برای مدیریت این بخش پیشنهاد نمودند؛ که به دلیل پیوستگی و در هم تنیدگی این مقوله*ها نظامی واحد به نام HSE تشکیل شد. در برخی صنایع نیز کنترل کیفیت نیز به این مجموعه اضافه گردید HSEQ به عبارتی ساده*تر استاندارد HSE روندی مدیریتی برای پوشش دادن نقاط ضعف ایمنی و بهداشتی یک مجموعه صنعتی خواهد بود.

[علیرضا رحی]

ارتباط با ایزو

حرکت بسوی یکپارچه سازی نظامهای مدیریتی باعث بوجود آمدن مجموعه استانداردهای ISO گردید. پس از موفقیت مجموعه 9000 ISO سازمان جهانی استاندارد سازی بران شد تا در زمینه محیط زیست و ایمنی نیز استانداردی تهیه نماید. ارتباط بین HSE و مجموعه قوانین ISO یک مولفه دو سویه*است و یک سازمان بدون استقرار نظام HSE قادر به پیاده کردن مجموعه استاندارد ۱۴۰۰۰و ۱۸۰۰۰OHSAS نخواهد بود از طرفی مجموعه استاندارد ISO باعث یکپارچه شدن مدیریت HSE و قابل ارزیابی شدن این مجموعه خواهد گردید.

نظام مدیریتHSE سعی در بهبود وضعیت بهداشت، ایمنی و محیط زیست یک مجموعه دارد و مجموعه استانداردهای ۱۴۰۰۰و۱۸۰۰۰OHSAS الزاماتی رابرای این معقوله*ها پیش بینی کرده*است. طرح ریزی و داشتن برنامه*ای مشخص و از پیش تدوین شده از شرطهای ISO می*باشد و مدیریت HSE را در شناسایی راه درست یاری می*نماید. داشتن خط مشی زیست محیطی و ایمنی برای یک مجموعه افقهای دید را روشن می*نماید و استقرار چرخه PDCA (طرح ریزی - انجام - بررسی - اقدام و بازنگری) باعث پویایی مجموعه و بهبود مستمر خواهد شد.

شناخت جنبه*های مختلف کار از نظر HSE و حرکت به سوی بهبود مستمر از اهداف استاندارد کردن روشهای اجرایی است. بعد از شناخت مجموعه و بررسی تحلیلی وضعیت موجود مدیریت باید سرسپردگی و تعهد خود را اثبات نماید و این اولین قدم در استقرار سیستم است؛ که بوجود آورنده خط مشی مجموعه*است؛ و افق دید را مشخص می*نماید. در مرحله طرح ریزی و مدون کردن فرایندها باید دقت شود و شاخصها که از مهمترین فرایند است به خوبی تشخیص داده شود که معیار درستی برای ارزیابی صحیح فرایند بوجود آورد.

[علیرضا رحی]

سازمان*های مرتبط با HSE

۱- اداره ایمنی وبهداشت شغلی امریکا:به اختصار: OSHA
این اداره یکی از مجموعه*های سازمان کارامریکا می*باشد که رسالت و حیطه کاری آن عبارتست از اطمینان از ایمن بودن شرایط کاری برای کار مردان و زنان با تنظیم و اجرای استانداردها و با ارائه آموزش، اطلاع رسانی، آموزش و پرورش. این سازمان قدرت اجرایی و قانونی دارد
۲- انجمن بهداشت صنعتی آمریکا:به اختصار: AIHA
این سازمان یکی از بزرگترین انجمن*های بین*المللی در خدمت نیازهای متخصصان بهداشت محیط و حرفه*ای و ایمنی است.
۳- موسسه ملی ایمنی و بهداشت شغلی امریکا:به اختصار: NIOSH
مسئول انجام تحقیقات و ساخت توصیه*هایی برای پیشگیری از آسیب*های شغلی است. رسالت NIOSH تولید دانش جدید در زمینه ایمنی و بهداشت حرفه*ای و انتقال این دانش برای بهبود عملکرد کارگران است
۴-سازمان HSE انگلستان
HSE در انگلستان نام اداره ایمنی و بهداشت اجرایی:انگلیسی: ایمنی، بهداشت و محیط زیست است
رسالت این اداره ارسال چهارچوب بیانیه مدیریت و استانداردها و عملکردها در سازمانهای مختلف می*باشد
۵- سازمان بین*المللی محافظت در برابر آتش:(به اختصار: NFPA
رسالت NFPA کاهش بار آتش وخطرات آن در کیفیت زندگی در سراسر جهان، با ارائه استانداردها، تحقیقات، آموزش و آموزش و پرورش می*باشد.

[علیرضا رحی]

HSE در ایران

HSE، بهداشت، ایمنی و محیط زیست (بام) رشته*ای تحصیلی است که به تازگی (۱۳۸۹) در ایران دانشجو تربیت می*کند. این مقطع با عنوان*های مهندسی و مدیریت فعالیت می*کند. شایان ذکر است این رشته بعلت بازار خوب و درآمد مناسب اخیراً مورد سوء استفاده قرار گرفته*است و دوره*هایی بی اعتبار با عناوین مختلف برگزار گردیده*است.

دانشگاه*های مرتبط با HSE در ایران ویرایش
از جمله رشته*های مرتبط با HSE در مقطع کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد در ایران می*توان به موارد زیر اشاره کرد:

در مقطع کاردانی:ایمنی صنعتی، بهداشت حرفه*ای، بهداشت محیط
در مقطع کارشناسی: مهندسی صنایع با گرایش ایمنی صنعتی، مهندسی تکنولوژی ایمنی صنعتی، مهندسی ایمنی صنعتی، مهندسی بهداشت حرفه*ای، مهندسی بهداشت محیط، مهندسی محیط زیست، ارگونومی
در مقطع کارشناسی ارشد:مهندسی ایمنی صنعتی، مهندسی ایمنی و بازرسی فنی، بهداشت، ایمنی و محیط زیست(HSE)، مهندسی HSE، ارگونومی، مهندسی شیمی با گرایش HSE، مهندسی بهداشت حرفه*ای، مدیریت HSE، مهندسی محیط زیست